Fitter MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Fitter - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर ब्रेझिंग हे आहे.Key Points

• ब्रेझिंग ही अशी प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये फिलर मटेरियल वापरून दोन क्लोज-फिटिंग भाग जोडले जातात जे त्याच्या द्रावणांकाच्या वर गरम केले जाते आणि केशिका क्रियेद्वारे अंतरामध्ये वितरित केले जाते.
• हार्डनिंग: हा पर्याय अयोग्य आहे कारण त्यात फिलर सामग्री वापरून दोन भाग जोडणे समाविष्ट नाही.
• सोल्डरिंग: हा पर्याय अयोग्य आहे कारण त्यात फिलर मटेरियल वापरून दोन भाग जोडणे समाविष्ट आहे परंतु फिलर मटेरियल त्याच्या द्रावणांकाच्या वर गरम होत नाही.
• वेल्डिंग: हा पर्याय अयोग्य आहे कारण त्यात भागांचे पृष्ठभाग वितळवून दोन भाग जोडणे समाविष्ट आहे आणि फिलर सामग्री वापरून नाही.
• म्हणून, योग्य उत्तर पर्याय 4, ब्रेझिंग आहे.

Additional Information

• हार्डनिंग: ही धातू गरम करून आणि नंतर वेगाने थंड करून कठोर बनविण्याची प्रक्रिया आहे.
• सोल्डरिंग: ही एक अशी प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये दोन किंवा अधिक धातूच्या वस्तू वितळवून आणि फिलर मेटल संयुक्तमध्ये वाहून एकत्र जोडल्या जातात.
• वेल्डिंग: ही पृष्ठभागांना त्यांच्या द्रावणांकापर्यंत गरम करून दोन किंवा अधिक धातूंचे भाग जोडण्याची आणि त्यांना एकत्र जोडण्याची प्रक्रिया आहे.

स्पष्टीकरण:

जेनी स्पॅनर:

• जेनी स्पॅनरला जॉइंट स्पॅनर म्हणूनही ओळखले जाते.
• हे सामान्यतः मशीन घटक उघडण्यासाठी आणि घट्ट करण्यासाठी वापरले जाते.
• हे सहसा ड्रॉप-फोर्ज्ड पोलाद किंवा कार्बन पोलादाचे बनलेले असते.

Additional Information 
ऑड-लेग कॅलिपर:

• ऑड-लेग कॅलिपर, हर्माफ्रोडाइट कॅलिपर किंवा ऑड-लेग जेनी सामान्यत: वर्कपीसच्या काठावरुन निश्चित अंतरावर एक रेषा लिहिण्यासाठी वापरली जातात.
• वाकलेला पाय वर्कपीसच्या काठावर चालण्यासाठी वापरला जातो, तर स्क्राइबर पूर्वनिर्धारित अंतरावर त्याची खूण करतो, यामुळे काठाला समांतर रेषा सुनिश्चित होते.

कॅलिपरच्या आत:

• एखाद्या वस्तूचा अंतर्गत आकार मोजण्यासाठी इनसाइड कॅलिपर वापरतात.

बाहेरील कॅलिपर:

• वस्तूचा बाह्य आकार मोजण्यासाठी बाहेरील कॅलिपर वापरतात.

स्पष्टीकरण:

व्हर्नियर डेप्थ गेज:

• व्हर्नियर हाईट गेजचे बांधकाम व्हर्नियर कॅलिपरसारखेच असते, शिवाय ते कठोर पायासह उभे असते.
• हे त्याच व्हर्नियर तत्त्वावर पदवीधर आहे जे व्हर्नियर कॅलिपरवर लागू केले जाते.
• यात स्टीलच्या पायाशी जोडलेला सरळ स्टील बीम असतो.
• बीम मुख्य स्केल मिमी तसेच इंच मध्ये पदवीधर आहे.
• मुख्य स्लाइडमध्ये एक जबडा असतो ज्यावर विविध संलग्नक चिकटवले जाऊ शकतात.
• जबडा हा मुख्य स्लाइडचा अविभाज्य भाग आहे.
• व्हर्नियर उंची गेजचा वापर पृष्ठभागाच्या प्लेटच्या संयोगाने केला जातो.
• मुख्य स्लाईड हलवण्‍यासाठी स्लाईडचे लॉकिंग स्क्रू आणि बारीक-समायोजित स्लाईड दोन्ही सैल करावे लागतात.
• छिन्नी-पॉइंटेड स्क्राइबरसह मुख्य स्लाइड आवश्यकतेनुसार अंदाजे उंचीसाठी हाताने सेट करावी लागेल.

• व्हर्नियर हाईट गेज प्रामुख्याने मांडणीच्या कामासाठी वापरला जातो.
• हे अंध छिद्राची पायरी आणि खोली मोजण्यासाठी वापरले जाते.
• हे स्लॉटची रुंदी आणि बाह्य परिमाण मोजण्यासाठी वापरले जाते.
• व्हर्नियर हाईट गेज डायल इंडिकेटरसह भोकांचे स्थान, खेळपट्टीचे परिमाण, एकाग्रता आणि विलक्षणता तपासण्यासाठी वापरले जाते.
• हे खोलीच्या जोडणीसह खोली मोजण्यासाठी देखील वापरले जाते.
• ऑफसेट स्क्राइबरच्या मदतीने खालच्या विमानातून आकार मोजण्यासाठी याचा वापर केला जातो.

स्पष्टीकरण:

पृष्ठभाग गेज:

• पृष्ठभाग गेज हे सर्वात सामान्य चिन्हांकन साधनांपैकी एक आहे जे यासाठी वापरले जाते:
  • डेटाम पृष्ठभागाच्या समांतर स्क्राइबिंग रेषा.
  • डेटाम पृष्ठभागाच्या समांतर मशीनवर काम सेट करणे.
  • नोकऱ्यांची उंची आणि समांतरता तपासणे, मशीन स्पिंडलवर केंद्रित नोकऱ्या सेट करणे.

पृष्ठभाग गेजचे प्रकार:

सरफेस गेज/स्क्राइबिंग ब्लॉक्स दोन प्रकारचे असतात:

1. निश्चित
2. सार्वत्रिक

सार्वत्रिक पृष्ठभाग गेज:

• यात खालील अतिरिक्त वैशिष्ट्ये आहेत.
• स्पिंडल कोणत्याही स्थितीत सेट केले जाऊ शकते.
• बारीक ऍडजस्टमेंट पटकन करता येते.
• हे दंडगोलाकार पृष्ठभागांवर देखील वापरले जाऊ शकते.
• मार्गदर्शक पिनच्या साहाय्याने कोणत्याही डेटम एजवरून समांतर रेषा लिहिल्या जाऊ शकतात.

युनिव्हर्सल सरफेस गेजचे भाग आणि कार्ये:

पाया:

• तळाशी 'V खोबणीसह पाया स्टील किंवा कास्ट लोहाचा बनलेला आहे.
• गोलाकार कामावर 'V' खोबणी बसण्यास मदत होते.
• पायात बसवलेले मार्गदर्शक पिन, कोणत्याही डेटाच्या काठावरुन ओळी लिहिण्यासाठी उपयुक्त आहेत.

रॉकर हात:

• रॉकरचा हात बेसला स्प्रिंग आणि बारीक ऍडजस्टमेंट स्क्रूसह जोडलेला असतो.
• हे बारीक समायोजनासाठी वापरले जाते.

स्पिंडल:

• स्पिंडल रॉकरच्या हाताला जोडलेले आहे.

स्क्राइबर:

• स्नग आणि क्लॅम्पिंग नटच्या मदतीने स्क्राइबरला स्पिंडलवर कोणत्याही स्थितीत पकडले जाऊ शकते.

स्पष्टीकरण:

ट्विस्ट ड्रिल:

• जवळजवळ सर्व ड्रिलिंग ऑपरेशन ट्विस्ट ड्रिल वापरून केले जाते.
• त्याच्या लांबीच्या बाजूने दोन किंवा अधिक सर्पिल किंवा पेचदार फ्लूट किंवा खोबणी तयार होतात.
• ट्विस्ट ड्रिलचे दोन मूलभूत प्रकार म्हणजे समांतर शँक आणि टेपर शॅंक.
• ट्विस्ट ड्रिल मानक आकारात उपलब्ध आहेत.
• समांतर शॅंक ट्विस्ट ड्रिल 13 मिमीच्या खाली उपलब्ध आहेत.

ड्रिलचे पदनाम:

• ट्विस्ट ड्रिल याद्वारे नियुक्त केले जातात:
  • व्यास
  • साधन प्रकार
  • साहित्य

• ड्रिल हाय-स्पीड पोलादापासून बनवले जातात.
• सर्पिल बासरी त्यांच्या अक्षाच्या 27.5° कोनात तयार केली जाते.
• बासरी एक अचूक कटिंग अँगल प्रदान करते जे चिप्ससाठी सुटण्याचा मार्ग प्रदान करते.
• ते ड्रिलिंग दरम्यान कूलंटला कटिंग एजवर घेऊन जाते.
•  फ्लूटच्या दरम्यान उरलेल्या भागांना जमीन म्हणतात.
• ड्रिलचा आकार जमिनीच्या व्यासानुसार निर्धारित केला जातो आणि नियंत्रित केला जातो.
• बिंदू कोन कटिंग कोन आहे आणि सामान्य हेतूच्या कामासाठी, तो 118° आहे.
• क्लीयरन्स कोन कार्यासह लिप्सच्या मागील बाजूस साफ करण्याच्या उद्देशाने काम करते. तो बहुतेक 8° असतो.

ट्रेन पार करते = 200 + 400 = 600 मीटर

∴ ट्रेनची गति = 600/40 = 15 मी /से = 15 × (18/5)  किमी / ताशी = 54 किमी / ताशी

रेणूंमधील समाकर्षण बल हे योग्य उत्तर आहे.Key Points

• पृष्ठताण : पृष्ठताण हे पृष्ठभागावरील द्रव रेणूंमधील समाकर्षण बलांचे मोजमाप आहे.
•  
• द्रवाच्या पृष्ठभागावरील रेणू अंशतः सभोवतालच्या संपर्कात असतात. द्रव-वायू आंतरपृष्ठामधील रेणू कमी परस्परसंवाद अनुभवतात आणि आसपासच्या भागात जाण्यासाठी त्यांच्याकडे अधिक ऊर्जा असते.
• म्हणून, द्रवातील रेणू पृष्ठभागावर आणण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा आवश्यक असते. आंतररेण्वीय परस्परसंवाद जितका प्रभावी असेल तितकी द्रवाचे पृष्ठफळ वाढवण्यासाठी आवश्यक ऊर्जा अधिक असते.
• या ऊर्जेला पृष्ठउर्जा म्हणतात आणि ती पृष्ठतणावाशी संबंधित असते.

• पृष्ठताण = पृष्ठऊर्जा/क्षेत्रफळ

योग्य उत्तर सुस्वनिक आहे.

Key Points

• सुस्वनिक हा एक पदार्थ आहे जो ध्वनी निर्माण करण्यास सक्षम असतो. धातू सामान्यत: मधुर असतात ते एखाद्या गोष्टीला आदळल्यावर किंवा आपटल्यावर ध्वनी निर्माण करतात.
• कठोर पृष्ठभागावर आदळल्यास धातूच्या भौतिक गुणधर्मामुळे नाद निर्माण होतो, त्यास सुस्वनिकता म्हणतात, म्हणून मंदिराची घंटा किंवा शाळेची घंटा सुस्वनिक धातूंनी तयार केलेली असते.

Additional Information

• तन्य ही एक अशी सामग्री आहे जी पातळ वायरमध्ये रूपांतरित होण्यास सक्षम असते आणि तिचा कडकपणा न गमावता विरूप होऊ शकते.
• सुस्वनिक ही अशी सामग्री आहे जी दाब किंवा हातोड्याने तोडल्याशिवाय किंवा तुटल्याशिवाय वेगवेगळ्या आकारात रूपांतरित केली जाऊ शकते.

⇒ आवश्यक बेरीज = 2 + 4 + 6 + 8 + ……. + 36

⇒ आवश्यक बेरीज = 2(1 + 2 + 3 + …… + 18)

आपणास माहित आहे,

पहिल्या n नैसर्गिक संख्यांची बेरीज = n(n + 1)/2

⇒ आवश्यक बेरीज = 2 × n × (n + 1)/2      (जेथे n = 18)

स्पष्टीकरण :

स्पष्टीकरण:

• लेआउटची काही मितीय वैशिष्ट्ये कायमस्वरूपी ठेवण्यासाठी पंचांचा वापर केला जातो.
• पंचांचे दोन प्रकार आहेत. ते उच्च कार्बन स्टील, कडक आणि जमिनीपासून बनलेले आहेत.

स्पष्टीकरण:

घडीव लोखंड

• हे अत्यंत शुद्ध लोखंड आहे ज्यामध्ये लोहाचे प्रमाण 99.5% आहे.
• हे अशुद्ध लोखंड पुन्हा वितळवून तयार केले जाते आणि त्यात काही प्रमाणात सिलिकॉन, सल्फर किंवा फॉस्फरस असू शकतात.
• हे कठीण, घडणसुलभ आणि लवचिक आहे असते सहजपणे वितळजोडीत किंवा वितळसांधित केले जाऊ शकते.
• तथापि, ते अचानक घणाघात सहन करू शकत नाही.
• चेन, क्रेन हुक, रेल्वे कपलिंग आणि असे इतर घटक या लोखंडापासून बनवलेले असू शकतात.

अतिरिक्त माहिती

ओतीव लोखंड

• हे लोह, कार्बन आणि सिलिकॉन यांचे मिश्रधातू असते आणि ते कठीण आणि ठिसूळ असते.
• ओतीव लोखंडामध्ये कार्बनचे प्रमाण 1.7% ते 3% इतके असू शकते आणि कार्बन फ्री कार्बन किंवा लोह कार्बाइड Fe₃C म्हणून उपस्थित असू शकतो.
• सर्वसाधारणपणे, ओतीव लोखंडाचे प्रकार आहेत (अ) धूसर लोखंड आणि (ब) पांढरे लोखंड (क) घडणसुलभ लोखंड इत्यादी

धूसर लोखंड:

• ग्रॅफाइटची उपस्थिती धूसर लोखंडाच्या भग्न पृष्ठभागाला राखाडी सावली देते. म्हणून, जेव्हा धूसर लोखंडामधील सर्व कार्बन ग्रॅफाइटच्या स्वरूपात असतो तेव्हा त्यास धूसर लोखंड म्हणतात.
• धूसर लोखंडामध्ये 2.4% - 3.8% कार्बन घटक असतात.
• सर्वसाधारणपणे, ग्रॅफाइटची उच्च टक्केवारी ओतीव लोखंडाचे यांत्रिक गुणधर्म कमी करते.
• ग्रॅफाइटची कमी टक्केवारी ओतीव लोखंडाची घडण कठीण करते.
• धूसर ओतीव लोखंडामध्ये असलेले इतर घटक म्हणजे सिलिकॉन, मॅंगनीज, सल्फर आणि फॉस्फरस जे यंत्रणक्षमता, सांधणक्षमता आणि गंज प्रतिरोधकता प्रदान करतात.

पांढरे लोखंड:

• सिमेंटाइटच्या उपस्थितीमुळे तुटलेल्या ओतीव लोखंडाला चमकदार रंगाचा पृष्ठभाग मिळतो. म्हणून, ओतीव लोखंड ज्यामध्ये सर्व कार्बन सिमेंटाइटच्या स्वरूपात असतात त्यांना पांढरे लोखंड म्हणतात.
• हे वितळलेल्या मिश्रधातूच्या जलद शीतनामुळे प्राप्त होते, ज्यास शीत ओतीव लोखंड असेही म्हणतात.
• ते अत्यंत कठीण आणि ठिसूळ असते.
• त्याचा कडकपणा 400 - 500 BHN च्या दरम्यान आहे.

स्पष्टीकरण:

ट्रान्सव्हर्स बेंड, फांद्या, कोपरे, इत्यादीसाठी पाईपच्या स्थापनेत विविध फिटिंग्ज वापरल्या जातात. काही सामान्य फिटिंग्ज वापरल्या जातात:

• कपलिंग हे एक उपकरण आहे ज्याचा उपयोग दोन शाफ्ट्सना त्यांच्या टोकांना एकत्र जोडण्यासाठी शक्ती प्रसारित करण्यासाठी केला जातो.
  कपलिंग्स कठोर असू शकतात किंवा ते लवचिकता प्रदान करतात आणि चुकीच्या संरेखनाची भरपाई करतात.
  ते शॉक लोडिंग आणि कंपन देखील कमी करू शकतात.

मिश्रणातील दुधाचे प्रमाण = 50 × (3/5) = 30

मिश्रणातील पाण्याचे प्रमाण = 50 × (2/5) = 20

समजा गुणोत्तर समान करण्यासाठी पाण्याचे प्रमाण x लिटर आहे

प्रश्नानुसार

⇒ (20 + x)/30 = 1/1

⇒ 20 + x = 30

⇒ x = 30 – 20

⇒ x = 10 लिटर

स्पष्टीकरण:

http://bharatskills.gov.in/pdf/E_Books/CTS/118/English/TT/Electrician%20-%201st%20year%20-%20TT%20(NSQF%202022).pdf
पृष्ठ क्र. 8