संरक्षण MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Defence - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jul 12, 2025
Latest Defence MCQ Objective Questions
संरक्षण Question 1:
श्री अमरनाथ यात्रेसाठी भारतीय सैन्याच्या 2025 च्या सुरक्षा मोहिमेचे नाव काय आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 1 Detailed Solution
योग्य उत्तर म्हणजे ऑपरेशन शिवा.
In News
- काश्मीरमध्ये अमरनाथ यात्रा सुरक्षित करण्यासाठी भारतीय लष्कराने 'ऑपरेशन शिवा' सुरू केले आहे.
Key Points
-
भारतीय लष्कराने श्री अमरनाथ यात्रेच्या सुरक्षेसाठी 'ऑपरेशन शिवा 2025' हा उच्च-तीव्रतेचा वार्षिक सुरक्षा सराव सुरू केला आहे.
-
पाकिस्तान समर्थित प्रॉक्सी गटांकडून वाढत्या धोक्यांदरम्यान ही कारवाई सुरू करण्यात आली आहे.
-
नागरी प्रशासन आणि CAPF (केंद्रीय सशस्त्र पोलिस दल) यांच्या समन्वयाने हे नियोजित आहे.
-
8,500 हून अधिक सैन्य तैनात करण्यात आले आहे, ज्यांना बहुस्तरीय दहशतवादविरोधी ग्रिड आणि प्रगत पाळत ठेवण्याची साधने उपलब्ध आहेत.
-
ड्रोन धोक्यांचा सामना करण्यासाठी 50 हून अधिक प्रणाली आणि इलेक्ट्रॉनिक युद्ध मालमत्तांसह एक समर्पित C-UAS (काउंटर-अनमॅनेड एरियल सिस्टम) ग्रिड आहे.
संरक्षण Question 2:
NCC माजी विद्यार्थी संघटनेच्या पहिल्या गव्हर्निंग कौन्सिल बैठकीचे अध्यक्षपद कोणी भूषवले?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 2 Detailed Solution
योग्य उत्तर राजनाथ सिंह आहे.
In News
- संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांच्या अध्यक्षतेखाली NCC माजी विद्यार्थी संघटनेची पहिली गव्हर्निंग कौन्सिल बैठक झाली.
Key Points
-
तरुणांसाठी एक आदर्श व्यासपीठ म्हणून राष्ट्रीय कॅडेट कॉर्प्स (NCC).
-
राजनाथ सिंह यांनी नवी दिल्ली येथे नॅशनल कॅडेट कॉर्प्स अॅल्युमनी असोसिएशन (NCCAA) च्या पहिल्या गव्हर्निंग कौन्सिल बैठकीचे अध्यक्षस्थान भूषवले.
-
जगातील सर्वात मोठ्या गणवेशधारी युवा संघटनेचा वारसा पुढे नेण्यासाठी माजी आणि सध्याच्या NCC कॅडेट्सना एकत्र आणण्याचे NCCAA चे उद्दिष्ट आहे.
-
या संघटनेमुळे NCC मध्ये नवीन ऊर्जा आणि दिशा निर्माण होईल आणि राष्ट्रीय विकासात माजी विद्यार्थ्यांचा सहभाग वाढेल अशी अपेक्षा आहे.
संरक्षण Question 3:
DRDO, ___________________ ने ओडिशामध्ये बियॉन्ड व्हिज्युअल रेंज एअर-टू-एअर अस्त्र क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी घेतली.
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 3 Detailed Solution
योग्य उत्तर भारतीय हवाई दल आहे.
In News
- ओडिशामध्ये DRDO आणि भारतीय हवाई दलाने 'बियॉन्ड व्हिज्युअल रेंज' एअर-टू-एअर अस्त्र क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी घेतली.
Key Points
-
संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना (DRDO) आणि भारतीय हवाई दल (IAF) यांनी स्वदेशी बनावटीच्या अस्त्र क्षेपणास्त्राची यशस्वी उड्डाण चाचणी घेतली आहे.
-
हे क्षेपणास्त्र बियॉन्ड व्हिज्युअल रेंज एअर-टू-एअर क्षेपणास्त्र (BVRAAM) आहे.
-
ओडिशावरून सुखोई-30 Mk-I विमानातून ही चाचणी घेण्यात आली.
-
वेगवेगळ्या रेंज आणि प्लॅटफॉर्म परिस्थितीत हाय-स्पीड मानवरहित हवाई लक्ष्यांना लक्ष्य करून दोन प्रक्षेपण करण्यात आले.
-
दोन्ही लक्ष्ये अचूकतेने नष्ट करण्यात आली, ज्यामुळे स्वदेशी शोधकांसह सर्व उपप्रणालींच्या कामगिरीची पुष्टी झाली.
-
अस्त्र क्षेपणास्त्राची मारा क्षमता 100 किलोमीटरपेक्षा जास्त आहे आणि ते अत्याधुनिक मार्गदर्शन आणि नेव्हिगेशन प्रणालींनी सुसज्ज आहे.
संरक्षण Question 4:
SEPECAT जग्वार विमानासंदर्भात पुढील विधाने विचारात घ्या:
I. SEPECAT जग्वार हे ब्रिटन आणि भारत यांच्या संयुक्त उपक्रमातून विकसित करण्यात आले होते.
II. भारतीय हवाई दल जग्वारचे पुढील तीन प्रकार संचालित करते: IS, IB आणि IM.
वरीलपैकी कोणते/ती विधान/ने बिनचूक आहे/त?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 4 Detailed Solution
पर्याय 2 योग्य आहे.
In News
- अलीकडेच भारतीय हवाई दलाचे (IAF) एक SEPECAT जग्वार विमान राजस्थानमध्ये कोसळले आहे, ज्यामुळे या दीर्घकाळ चालणाऱ्या डीप स्ट्राइक प्लॅटफॉर्मकडे लक्ष वेधले गेले आहे.
Key Points
- विधान I: SEPECAT जग्वार हे भारत नव्हे, तर ब्रिटिश एअरक्राफ्ट कॉर्पोरेशन (ब्रिटन) आणि ब्रेगेट एव्हिएशन (फ्रान्स) यांच्या संयुक्त विद्यमाने विकसित करण्यात आले होते. म्हणून, विधान I अयोग्य आहे.
- विधान II: IAF जग्वारचे तीन प्रकार संचालित करते:
- जग्वार IS: सिंगल-सीट स्ट्राइक फायटर
- जग्वार IB: टू-सीट ट्रेनर
- जग्वार IM: नौदल आवृत्ती. म्हणून, विधान II योग्य आहे.
Additional Information
- 1979 मध्ये पहिल्यांदा IAF मध्ये समाविष्ट करण्यात आले होते, ज्यामध्ये एकूण सुमारे 160 जग्वार खरेदी करण्यात आले होते.
- हे विमान खोलवर भेदक मोहिमा करण्यास सक्षम आहे, 4,500 किलो पर्यंत पेलोड वाहून नेऊ शकते आणि त्यात उड्डाणादरम्यान इंधन भरणे, डिजिटल एव्हियोनिक्स आणि रात्रीच्या दृश्यासह सुसंगतता आहे.
संरक्षण Question 5:
निस्तार जहाजासंदर्भात पुढील विधाने विचारात घ्या:
I. निस्तार हे 300 मीटरपर्यंत खोल समुद्रात संतृप्तीकरण डायव्हिंग करण्यास सक्षम आहे.
II. ते डीप सबमर्जन्स रेस्क्यू व्हेसल (DSRV) साठी मदर शिप म्हणून कार्य करेल.
III. हे जहाज कोचीन शिपयार्ड लिमिटेडने प्रोजेक्ट 75I अंतर्गत बांधले आहे.
IV. हे जहाज सुमारे 75% स्वदेशी साहित्यापासून बनवले गेले आहे.
वरीलपैकी किती विधाने अचूक आहेत?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 5 Detailed Solution
पर्याय 3 योग्य आहे.
In News
- विशाखापट्टणम येथे हिंदुस्तान शिपयार्ड लिमिटेडने बांधलेले 'निस्तार' हे पहिलेच स्वदेशी बनावटीचे डायव्हिंग सपोर्ट जहाज (DSV) भारतीय नौदलात समाविष्ट करण्यात आले आहे.
Key Points
- विधान I: निस्तार हे 300 मीटर पर्यंत खोल समुद्रात संतृप्त डायव्हिंगसाठी सुसज्ज आहे. म्हणून, विधान 1 योग्य आहे.
- विधान II: पाणबुडीच्या आपत्कालीन परिस्थितीत वापरल्या जाणाऱ्या डीप सबमर्जन्स रेस्क्यू व्हेसल (DSRV) साठी निस्तार हे मदर शिप म्हणजेच आधार जहाज म्हणून काम करेल. म्हणून, विधान II योग्य आहे.
- विधान III: निस्तार हे कोचीन शिपयार्ड लिमिटेडने बांधलेले नसून ते पाणबुड्यांशी संबंधित प्रकल्प 75I चा भाग नाही. ते हिंदुस्तान शिपयार्ड लिमिटेडने बांधले होते. म्हणून, विधान III अयोग्य आहे.
- विधान IV: या जहाजात अंदाजे 75% स्वदेशी घटक आहेत, जे आत्मनिर्भर भारताशी सुसंगत आहेत. म्हणून, विधान IV योग्य आहे.
Additional Information
- लांबी: 118 मीटर
- 1000 मीटर पर्यंतच्या बचाव मोहिमांसाठी ROVs ने सुसज्ज आहेत.
- इंडियन रजिस्टर ऑफ शिपिंग (IRS) मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार बांधले गेले आहे.
Top Defence MCQ Objective Questions
निवृत्त लेफ्टनंट जनरल अनिल चौहान यांची चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ(CDS) म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे, ते भारताचे _______ चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ आहेत.
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFदुसरे हे बरोबर उत्तर आहे.
Key Points
- देशाचे पहिले चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ जनरल बिपिन रावत यांचा हेलिकॉप्टर अपघातात मृत्यू झाला.
- त्यानंतर सरकारने निवृत्त लेफ्टनंट जनरल अनिल चौहान यांची नवीन चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ(CDS) म्हणून घोषणा केली.
- ते भारताचे दुसरे चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ(CDS) आहेत.
Additional Information
- चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ (CDS) हे लष्करी प्रमुख असतात आणि भारताच्या सैन्याच्या बाबतीत भारत सरकारचे एकल-बिंदु सल्लागार म्हणून काम करतात.
- ते भारतीय सशस्त्र दलाच्या कर्मचारी समितीचे प्रमुख (CoSC) स्थायी अध्यक्ष देखील असतात.
- प्रमुख हे लष्करी व्यवहार विभागाचेही मुख्य असतात.
- पहिले चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ जनरल बिपिन रावत यांनी 1 जानेवारी 2020 रोजी पदभार स्वीकारला होता.
- 1999 च्या कारगिल युद्धानंतर प्रथम चीफ ऑफ डिफेंस स्टाफ (CDS) पदाच्या निर्मितीची शिफारस करण्यात आली होती.
संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्थेने जानेवारी 2022 मध्ये यशस्वीरित्या चाचणी केलेल्या 'MPATGM' म्हणजे काय?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर टँकविरोधी क्षेपणास्त्र आहे.
Key Points
- DRDO ने 11 जानेवारी 2022 रोजी मॅन-पोर्टेबल अँटी-टँक गाईडेड मिसाईल (MPATGM) ची यशस्वी चाचणी उड्डाण केली.
- टाकीविरोधी क्षेपणास्त्राची त्याच्या अंतिम वितरण करण्यायोग्य कॉन्फिगरेशनमध्ये उड्डाण-चाचणी केली गेली.
- स्वदेशी विकसित एमपीएटीजीएम हे कमी वजनाचे, फायर अँड फॉरफोर क्षेपणास्त्र आहे.
- क्षेपणास्त्रामध्ये सूक्ष्म इन्फ्रारेड इमेजिंग साधक आणि जहाजावरील नियंत्रण आणि मार्गदर्शनासाठी प्रगत एव्हीओनिक्स आहे.
Additional Information
- 2021-22 मधील DRDO वरील महत्त्वाच्या चालू घडामोडी:
- डिसेंबर 2021 मध्ये अण्वस्त्र-सक्षम बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र 'अग्नी प्राइम' संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्थेने (DRDO) ओडिशाच्या किनारपट्टीवर यशस्वी चाचणी घेतली.
- हे 1,000 ते 2,000 किलोमीटरच्या पल्ल्याचे दोन टप्प्यातील कॅनिस्टराइज्ड क्षेपणास्त्र आहे.
- अध्यक्ष DRDO : डॉ जी सतीश रेड्डी.
- DRDO मुख्यालय: नवी दिल्ली.
- DRDO ची स्थापना: 1958.
- डिसेंबर 2021 मध्ये, भारताने ओडिशातील बालासोर किनाऱ्यावर लांब पल्ल्याच्या सुपरसॉनिक क्षेपणास्त्र असिस्टेड टॉर्पेडो (SMART) ची यशस्वी चाचणी घेतली.
- 'डीआरडीओ' आणि भारतीय हवाई दलाच्या (भारतीय हवाई दलाच्या) यशस्वीरित्या उड्डाण-चाचणी देशातच रचना आणि विकसित हेलिकॉप्टर सुरू (हवा-लाँच केलेले) स्टँड-बंद विरोधी टाकी (संत) राजस्थान मध्ये पोखरण श्रेणी क्षेपणास्त्र.
- श्रेणीसह DRDO क्षेपणास्त्राची यादी:
- पृथ्वी II - 250–350 किमी
- ब्राह्मोस - 400 किमी
- शौर्य - 700 ते 1,900 किमी
- प्राणश- 200 किमी
- K-4 परमाणु- 3500 किमी
- निर्भय : 1500 किमी
- अग्नी पी बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र : 1000 ते 2000 किमी
- आकाश-एनजी : 27-30 किमी
- अग्नी-5 : 5000 किमी
कोकण नौदल सराव कोणत्या दोन देशांमध्ये आयोजित केला जातो?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर भारत-युनायटेड किंगडम आहे.
- कोकण नौदल सराव
- कोकण नौदल सराव भारत-युनायटेड किंगडम दरम्यान आयोजित केला जातो. म्हणून, पर्याय 3 योग्य आहे.
- द्विपक्षीय कोकण व्यायाम दोन नव-नद्यांना वेळोवेळी समुद्रावर आणि हार्बरमध्ये व्यायाम करण्यासाठी, कार्य करण्याची क्षमता तयार करण्यासाठी आणि सर्वोत्तम पद्धती सामायिक करण्यासाठी व्यासपीठ प्रदान करते.
- कोकणच्या व्यायामाची मालिका 2004 मध्ये सुरू झाली आणि तेव्हापासून ते मोठ्या प्रमाणात वाढले.
- भारत आणि युनायटेड किंगडम दरम्यान नौदल सहकार्य दोन्ही देशांमधील दीर्घकालीन सामरिक संबंधांवर आधारित आहे.
- भारत-युके संरक्षण भागीदारीला मजबुती देण्याची कसरत कोकण ही एक उत्तम संधी आहे आणि दोन्ही नवशिक्या समुद्राच्या धोक्यांचा सामना करण्यासाठी एकत्र कसे कार्य करू शकतात याबद्दलचे ज्ञान वाढवित आहे. हे हिंदी महासागरातील ब्रिटनच्या बर्याच क्रियाकलापांच्या बाजूने आहे - लष्करी, बहुपक्षीय आणि व्यावसायिक गुंतवणूकीची कव्हर.
- महत्त्वाच्या भारतीय द्विपक्षीय सैन्याच्या सरावांची यादी.
-
सरावाचे नाव
सहभागी देश
संप्रिती
भारत आणि बांगलादेश
मित्र शक्ती
भारत आणि श्रीलंका
मैत्री सराव
भारत आणि थायलंड
वज्र प्रहार
भारत आणि अमेरिका
युद्ध अभ्यास
भारत आणि अमेरिका
भटका हत्ती
भारत आणि मंगोलिया
गरुड शक्ती
भारत आणि इंडोनेशिया
शक्ती सराव
भारत आणि फ्रान्स
धर्म गार्डियन
भारत आणि जपान
सूर्य किरण
भारत आणि नेपाळ
हँड इन हँड सराव
भारत आणि चीन
सिमबेक्स
भारत आणि सिंगापूर
शक्ती सराव
भारत आणि फ्रान्स
9 वा संयुक्त लष्करी सराव LAMITIYE-2022 भारत आणि _____________ यांच्यात आयोजित करण्यात आला आहे.
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर सेशेल्स आहे.
Key Points
- 22-31 मार्च 2022 दरम्यान भारतीय लष्कर आणि सेशेल्स डिफेन्स फोर्सेस (SDF) यांच्यात 9वा संयुक्त लष्करी सराव LAMITIYE-2022 आयोजित केला जात आहे.
- हे सेशेल्स डिफेन्स अकादमी (SDA), सेशेल्स येथे आयोजित केले जात आहे.
- या सरावात कंपनी मुख्यालयासह भारतीय लष्कर आणि सेशेल्स डिफेन्स फोर्सेस (SDF) या दोघांचे प्रत्येकी एक इन्फंट्री प्लाटून सहभागी होणार आहेत.
Additional Information
- अरबी समुद्रातील पश्चिम किनार्याजवळ भारतीय नौदल, वायुसेना आणि लष्कराच्या मालमत्तेचा समावेश असलेल्या युद्धामध्ये समन्वय साधण्याच्या उद्देशाने 20 दिवसांचा संयुक्त लष्करी सराव पश्चिम लहर (XPL-2022) पार पडला.
- 25 जानेवारी 2022 रोजी त्याची सांगता झाली.
- 20 नोव्हेंबर 2021 रोजी मालदीवमध्ये सुरू झालेल्या मालदीव, भारत आणि श्रीलंका द्विवार्षिक त्रिपक्षीय सराव 'दोस्ती'ची 15 वी आवृत्ती 24 नोव्हेंबर 2021 रोजी संपली.
- नौदल प्रमुख एडमिरल आर हरी कुमार (फेब्रुवारी 2022 पर्यंत) आहेत .
- भारतीय नौदलाचे मुख्यालय एकात्मिक संरक्षण मुख्यालय, संरक्षण मंत्रालय, नवी दिल्ली आहे.
- खाली व्यायाम आणि सहभागी राष्ट्रांची यादी आहे:
लष्करी सराव सहभागी देश अज्या योद्धा भारत आणि युनायटेड किंगडम संप्रती भारत आणि बांगलादेश वज्र प्रहार भारत आणि अमेरिका गरुड शक्ती भारत आणि इंडोनेशिया सूर्य किरण भारत आणि नेपाळ हँड इन हँड सराव भारत आणि चीन
मलबार नौदल सराव 2020 मध्ये खालीलपैकी कोणत्या देशांनी भाग घेतला?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFभारत, ऑस्ट्रेलिया, जपान आणि अमेरिका हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
- मलबार सराव हा एक नौदल सराव आहे जो खालील देशांदरम्यान आयोजित केला जातो
- भारत
- अमेरिका
- जपान
- ऑस्ट्रेलिया
- 2020 मलबार सराव अरबी समुद्र आणि बंगालच्या उपसागरात दोन टप्प्यात करण्यात आला.
- भारतीय नौदलाने (IN) दोन टप्प्यांत आयोजित केलेल्या मलबार सागरी सरावाच्या 24 व्या आवृत्तीचा 20 नोव्हेंबर 20 रोजी अरबी समुद्रात समारोप झाला.
- भारतीय नौदल (IN), युनायटेड स्टेट्स नेव्ही (USN), जपान मेरीटाईम सेल्फ डिफेन्स फोर्स (JMSDF), आणि रॉयल ऑस्ट्रेलियन नेव्ही (RAN) यांचा सहभाग असलेल्या सरावाचा पहिला टप्पा 3 ते 6 नोव्हेंबर 2020 पासून बंगालच्या उपसागरात विशाखापट्टणम येथे आयोजित करण्यात आला.
- दुसरा टप्पा 17 ते 20 नोव्हेंबर 2020 दरम्यान अरबी समुद्रात घेण्यात आला.
- टप्पा 2 मध्ये भारतीय नौदलाचा सहभाग रिअर अॅडमिरल कृष्णा स्वामीनाथन, फ्लॅग ऑफिसर कमांडिंग वेस्टर्न फ्लीट यांच्या नेतृत्वात होता आणि त्यात समावेश होता.
- विमानवाहू वाहक विक्रमादित्य
- स्वदेशी विध्वंसक कोलकाता आणि चेन्नई
- स्टेल्थ फ्रिगेट तलवार
- फ्लीट सपोर्ट शिप दीपक
- स्वदेशी बनावटीची पाणबुडी खांदेरी
- P8I आणि IL-38 सागरी टोही विमाने.
Additional Information
- भारत आणि अमेरिका युध्द अभ्यास (लष्कर) घेतात
- टायगर ट्रायम्फ - भारत आणि अमेरिका दरम्यान ट्राय सर्व्हिसेस सराव
- इंद्र धनुष - भारत आणि यूके (वायुसेना)
- अजेया वॉरियर - भारत आणि यूके
- हँड इन हँड - भारत आणि चीन (लष्कर)
- वज्र प्रहार - भारत आणि अमेरिकेचे विशेष सैन्य
अलीकडेच बातम्यांमध्ये पाहिलेली चुशूल व्हॅली कोणत्या राज्य/केंद्रशासित प्रदेशात आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर लडाख आहे.
In News
- चुशुल हे भारतीय लष्कर आणि चीनच्या पीपल्स लिबरेशन आर्मी यांच्यात संबंध सुधारण्यासाठी दोन्ही सैन्यांमधील नियमित सल्लामसलत आणि परस्परसंवादासाठी अधिकृतपणे मान्य केलेल्या पाच सीमा कर्मचारी बैठक बिंदूंपैकी एक आहे.
Important Points
- हे भारतातील लेह, लडाखमधील एक गाव आहे. त्यामुळे पर्याय 3 योग्य उत्तर आहे.
- हे दुरबुक तहसीलमध्ये स्थित आहे, ज्याला "चुशूल व्हॅली" म्हणून ओळखले जाते.
- हे 4,360 मीटर उंचीवर रेझांग ला आणि पॅंगॉन्ग तलावाच्या जवळ आहे.
- 18 नोव्हेंबर 1962 रोजी रेझांग ला (चुशूल) येथे ‘लास्ट मॅन, लास्ट राउंड’पर्यंत लढणाऱ्या भारतीय सैन्यासाठी हे ठिकाण प्रसिद्ध आहे.
- या महत्त्वपूर्ण विजयाशिवाय हा प्रदेश चीनच्या ताब्यात गेला असता.
31 डिसेंबर 2021 रोजी भारतीय तटरक्षक दलाचे 24 वे प्रमुख म्हणून कोणी पदभार स्वीकारला आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर व्ही एस पठानिया आहे.
Key Points
- महासंचालक व्ही एस पठानिया यांनी 31 डिसेंबर रोजी भारतीय तटरक्षक दलाचे 24 वे प्रमुख म्हणून पदभार स्वीकारला.
- ते डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज, वेलिंग्टन आणि नॅशनल डिफेन्स कॉलेज, नवी दिल्लीचे माजी विद्यार्थी आहेत.
- ते विशिष्ट सेवेसाठी राष्ट्रपतींचे तत्ररक्षक पदक, शौर्यासाठी तत्ररक्षक पदक देखील प्राप्त करणारे आहेत.
- महासंचालक व्ही एस पठानिया 23 वे डीजी कृष्णस्वामी नटराजन यांच्यानंतर आले.
Additional Information
- ऑगस्ट 2021 मध्ये, CDS जनरल बिपिन रावत यांनी मेजर जनरल राजपाल पुनिया आणि सुश्री दामिनी पुनिया या लेखकांचे "ऑपरेशन खुकरी" हे पुस्तक सादर केले आहे.
- या पुस्तकात संयुक्त राष्ट्रांचा एक भाग म्हणून सिएरा लिओनमध्ये भारतीय लष्कराच्या यशस्वी बचाव मोहिमेवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे.
- भारतीय नौदलाने 27 नोव्हेंबर 2021 रोजी चौथी स्कॉर्पीन-श्रेणी पाणबुडी INS वेला कार्यान्वित केली आहे.
- 22 नोव्हेंबर 2021 रोजी, I NS विशाखापट्टणम, नेव्हल डॉकयार्ड, मुंबई येथे भारतीय नौदलात नियुक्त झाले.
- गार्डन रीच शिपबिल्डर्स अँड इंजिनियर्स (GRSE) ने 7 डिसेंबर 2021 रोजी भारतीय नौदलासाठी पहिले मोठे सर्वेक्षण जहाज संध्याक लाँच केले.
- 22 डिसेंबर 2021 रोजी, भारतीय नौदलाचे स्वदेशी स्टेल्थ गाइडेड-क्षेपणास्त्र विनाशक 'मोरमुगाव' तिच्या पहिल्या सागरी चाचण्यांसाठी गेले.
मार्च-एप्रिल 2022 मध्ये अरबी समुद्रात भारत आणि ______ देशांदरम्यान द्विपक्षीय नौदल सराव 'वरुणा'ची 20 वी आवृत्ती आयोजित केली जात आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर फ्रान्स आहे.
Key Points
- भारतीय आणि फ्रेंच नौदलांमधील द्विपक्षीय नौदल सरावाची 20 वी आवृत्ती - 'वरुणा' अरबी समुद्रात 30 मार्च ते 03 एप्रिल 22 दरम्यान आयोजित केली जात आहे.
- दोन्ही नौदलांमधील द्विपक्षीय नौदल सराव 1993 मध्ये सुरू करण्यात आला.
- 2001 मध्ये या सरावाला 'वरुणा' असे नाव देण्यात आले आणि हा भारत-फ्रान्स धोरणात्मक द्विपक्षीय संबंधांचा एक महत्त्वाचा भाग बनला आहे.
Important Points
- दोन्ही नौदलाची जहाजे, पाणबुड्या, सागरी गस्ती विमाने, लढाऊ विमाने आणि हेलिकॉप्टरसह विविध तुकड्या या सरावात सहभागी होत आहेत.
- ही युनिट्स सागरी थिएटरमध्ये त्यांचे ऑपरेशनल कौशल्य वाढवण्याचा आणि सुधारण्याचा प्रयत्न करतील, सागरी सुरक्षा ऑपरेशन्स करण्यासाठी आंतर-कार्यक्षमता वाढवतील आणि एकात्मिक शक्ती म्हणून या प्रदेशात शांतता, सुरक्षा आणि स्थैर्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांची वचनबद्धता प्रदर्शित करतील.
Additional Information
- भारताच्या महत्त्वाच्या लष्करी सरावांची यादी:
सहभागी देश | सराव |
जपान | धर्म संरक्षक, JIMEX |
संयुक्त राज्य | युधाभयस, वज्र प्रहार, थुंकणारा नाग |
यूके | अजय वॉरियर, कोकण, इंद्रधनुष |
भारताच्या कमी पल्ल्याच्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र पृथ्वी II ची ______ वरून यशस्वी चाचणी घेण्यात आली.
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर चांदीपूर, ओडिशा हे आहे.
- बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्र हे एक असे शस्त्र आहे जे आकाशातून खूप अंतरावर मारले जाते आणि नंतर जमिनीवर पडते आणि स्फोट होतो.
- DRDO ने जानेवारी 2023 मध्ये ओडिशा राज्यातून कमी पल्ल्याच्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी घेतली.
- पृथ्वी-II ची चाचणी 10 जानेवारी 2023 रोजी ओडिशाच्या किनारपट्टीवरील चांदीपूरच्या एकात्मिक चाचणी श्रेणीतून करण्यात आली.
- पृथ्वी-II हे स्वदेशी बनावटीचे क्षेपणास्त्र आहे.
- संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना (DRDO) ही संरक्षण मंत्रालयाची लष्करी संशोधन आणि विकास शाखा आहे, ज्याचे मुख्यालय नवी दिल्ली, भारत येथे आहे. त्याची स्थापना 1958 मध्ये झाली.
- पृथ्वी क्षेपणास्त्र हे भारताचे पहिले स्वदेशी क्षेपणास्त्र होते.
- व्हीलर आयलंड, ज्याला डॉ अब्दुल कलाम बेट म्हणूनही ओळखले जाते, हे भारतातील ओडिशाच्या किनार्यावरील एक बेट आहे, जे एकात्मिक चाचणी श्रेणी क्षेपणास्त्र चाचणी सुविधा होस्ट करते.
- हे संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (DRDO) द्वारे चालवले जाते.
पॅसिफिक महासागरातील सहा देशांदरम्यान सी ड्रॅगन 22 हा बहुपक्षीय पाणबुडीविरोधी युद्ध सराव आयोजित केला जात आहे. खालीलपैकी कोणता देश या सरावात सहभागी नाही?
Answer (Detailed Solution Below)
Defence Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर चीन आहे.
Key Points
- पॅसिफिक महासागरात बहुपक्षीय पाणबुडीविरोधी युद्ध सरावात सहभागी होणाऱ्या सहा इंडो-पॅसिफिक राष्ट्रांपैकी भारताचा समावेश आहे.
- यूएसए, भारत, ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा, जपान आणि दक्षिण कोरियाच्या नौदलासह सी ड्रॅगन 22 सराव 5 जानेवारी 2022 रोजी सुरू झाला.
- हा सराव प्रामुख्याने पाणबुडीविरोधी युद्ध प्रशिक्षणावर केंद्रित आहे आणि त्यात 270 तासांहून अधिक इन-फ्लाइट प्रशिक्षणाचा समावेश असेल.
Additional Information
- 20 नोव्हेंबर 2021 रोजी मालदीवमध्ये सुरू झालेल्या मालदीव, भारत आणि श्रीलंका द्विवार्षिक त्रिपक्षीय सराव 'दोस्ती'ची 15 वी आवृत्ती, 24 नोव्हेंबर 2021 रोजी संपली.
- नौदल प्रमुख ॲडमिरल आर. हरी कुमार आहेत.
- भारतीय नौदलाचे मुख्यालय एकात्मिक संरक्षण मुख्यालय, संरक्षण मंत्रालय, नवी दिल्ली आहे.
- खाली सराव आणि सहभागी राष्ट्रांची यादी आहे:
लष्करी सराव सहभागी देश अजेया वारीअर भारत आणि युनायटेड किंगडम समप्रिती भारत आणि बांगलादेश वज्र प्रहार भारत आणि अमेरिका गरुड शक्ती भारत आणि इंडोनेशिया सूर्य किरण भारत आणि नेपाळ हँड इन हँड सराव भारत आणि चीन