दिवस आणि कार्यक्रम MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Days and Events - मोफत PDF डाउनलोड करा

15 जून हे योग्य उत्तर आहे.

In News 

• जागतिक ज्येष्ठ नागरिक अत्याचार जागरूकता दिन: 15 जून.

Key Points

• दरवर्षी 15 जून रोजी जागतिक ज्येष्ठ नागरिक अत्याचार जागरूकता दिन साजरा केला जातो.

• 2006 मध्ये इंटरनॅशनल नेटवर्क फॉर द प्रिव्हेन्शन ऑफ एल्डर अ‍ॅब्युज (INPEA) ने याची सुरुवात केली होती.

• संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेने 2011 मध्ये याला ठराव A/RES/66/127 द्वारे अधिकृतपणे मान्यता दिली होती.

• 2025 ची संकल्पना "डेटा आणि कृतीद्वारे, दीर्घकालीन काळजी सुविधांमध्ये वृद्ध प्रौढांवरील गैरवापराचे निराकरण (Addressing Abuse of Older Adults in Long Term Care Facilities: Through Data and Action)" आहे.

• हा दिवस वृद्धांसाठी, विशेषतः केअर संस्थांमध्ये, जागरूकता वाढवण्यावर आणि संरक्षणात्मक उपायांना प्रोत्साहन देण्यावर केंद्रित आहे.

सामुदायिक कृती दिन हे योग्य उत्तर आहे.

In News

• जागतिक पवन दिन 2025: 15 जून.

Key Points

• पवन ऊर्जेबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी 15 जून रोजी जागतिक पवन दिन साजरा केला जातो.

• 2025 ची संकल्पना "सामुदायिक कृती दिन (Day of Community Action)" आहे, जी स्वच्छ ऊर्जा उपक्रमांमध्ये सार्वजनिक सहभागावर लक्ष केंद्रित करते.

• हे पहिल्यांदा 2007 मध्ये युरोपियन विंड एनर्जी असोसिएशन (EWEA) ने आयोजित केले होते.

• 2009 मध्ये, EWEA ने ग्लोबल विंड एनर्जी कौन्सिल (GWEC) सोबत भागीदारी करून हा कार्यक्रम जागतिक स्तरावर आयोजित केला होता.

थक्कोलम, तामिळनाडू हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दल (CISF) चा 56 वा स्थापना दिन तामिळनाडूतील थक्कोलम येथील प्रादेशिक प्रशिक्षण केंद्रात साजरा करण्यात आला होता.
• केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांनी या कार्यक्रमास प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थिती लावली होती.
• CISF स्थापना दिन, दिल्लीबाहेर आयोजित करण्याचा निर्णय, 2029 मध्ये घेण्यात आला होता.
• या समारंभात राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी, विशेषतः बंदरे आणि विमानतळांसारख्या महत्त्वाच्या प्रतिष्ठानांचे रक्षण करण्यासाठी CISF च्या 56 वर्षांच्या समर्पणाला अधोरेखित करण्यात आले होते.

Additional Information

• CISF ची स्थापना 1969 मध्ये झाली असून, ते औद्योगिक युनिट्स, बंदरे, विमानतळ आणि महत्त्वाच्या राष्ट्रीय पायाभूत सुविधांची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते.
• मागील वर्षी, CISF मध्ये 14,000 हून अधिक पदे भरण्यात आली होती, तर केंद्रीय सशस्त्र पोलिस दलात (CAPF) आणखी भरती सुरू आहे.

योग्य उत्तर ​रक्त द्या, आशा द्या: एकत्रितपणे आपण जीव वाचवू आहे. 

In News 

• जागतिक रक्तदाता दिन: 14 जून.

Key Points 

• दरवर्षी 14 जून रोजी जागतिक रक्तदाता दिन साजरा केला जातो.

• जीव वाचवण्यासाठी स्वेच्छेने रक्तदानाचे महत्त्व जागरूकता निर्माण करणे हा यामागील उद्देश आहे.

• 2025 ची थीम आहे: "रक्त द्या, आशा द्या: एकत्रितपणे आपण जीव वाचवू."

• जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) 2004 मध्ये प्रथम साजरा केला.

• 2005 मध्ये 58 व्या जागतिक आरोग्य सभेत वार्षिक जागतिक कार्यक्रम म्हणून घोषित करण्यात आले.

• ही तारीख कार्ल लँडस्टाइनर यांच्या जयंतीनिमित्त साजरी केली जाते.

• कार्ल लँडस्टाइनर हे ऑस्ट्रियन-अमेरिकन इम्युनोलॉजिस्ट आणि नोबेल पारितोषिक विजेते (1930) होते.

• त्यांनी ABO रक्तगट प्रणाली शोधून काढली, ज्यामुळे आधुनिक रक्त संक्रमण शक्य आहे.

योग्य उत्तर काशी आहे.

In News 

• संत कबीर दास यांच्या जयंतीनिमित्त (11 जून) पंतप्रधानांनी त्यांना आदरांजली वाहिली.

Key Points 

• संत कबीर दास हे 15 व्या शतकातील भारतीय कवी आणि गूढवादी होते.

• काशी (वाराणसी) येथे जन्म; एका मुस्लिम विणकराची पत्नी निमा हिने तिला दत्तक घेतले असे मानले जाते.

• वैष्णव संत रामानंद यांनी आध्यात्मिक साधनेत दीक्षा घेतली.

• त्यांच्या शिकवणींमध्ये उपनिषदीय अद्वैतवाद , इस्लामिक अद्वैतवाद आणि भक्ती तत्त्वे यांचे मिश्रण होते.

• जातीभेद , मूर्तीपूजा आणि कर्मकांड नाकारले.

• हिंदी, भोजपुरी, पंजाबी, उर्दू आणि फारसी भाषेत लिहिले.

• गुरु नानकांवर प्रभाव पाडला आणि कबीर पंथाला प्रेरणा दिली.

• कबीर बीजक , कबीर ग्रंथावली , आणि आदि ग्रंथसाहिब मध्ये जतन केलेली कामे.

• "कबीर के दोहे" - गूढ आणि नैतिक विषयांसह लहान, गहन दोह्यांसाठी प्रसिद्ध.

• हिंदू धर्म, शीख धर्म आणि सूफी धर्मात आदरणीय.

योग्य उत्तर 2003 आहे.

Key Points

• प्रवासी भारतीय दिवस दरवर्षी 9 जानेवारी रोजी साजरा केला जातो.
• भारतीय प्रवाश्यांचे भारत सरकारशी संबंध प्रबळ करण्यासाठी आणि त्यांना त्यांच्या मुळाशी जोडण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो.
• हा दिवस पहिल्यांदा 2003 मध्ये साजरा करण्यात आला.
• 1915 मध्ये या दिवशी महात्मा गांधी दक्षिण आफ्रिकेतून भारतात परतले.
• त्यांना श्रेष्ठ 'प्रवासी' ही पदवी मिळाली.

Additional Information 

योग्य उत्तर ​22 सप्टेंबर आहे.

• जागतिक गेंडा दिवस दरवर्षी 22 सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो.

​

• हा दिवस प्राणी वाचवण्याच्या दिशेने कार्य करण्याची संधी प्रदान करतो, जे दशकांपासून शिकाऱ्यांचे लक्ष्य आहे.
• चीन, व्हिएतनाम, मलेशिया आणि कोरिया अशा अनेक आग्नेय आशियाई देशांमध्ये गेंड्यांच्या शिंगांना मोठी मागणी आहे.
• चिनी लोक हे कामोत्तेजक म्हणून वापरतात व त्याबरोबर पारंपारिक औषध बनवतात.
• पूर्वीपेक्षा अधिक, गेंडा आता काळजी आणि संवर्धनाची आवश्यकता आहे.
• जगभरातील संस्था आणि ना-नफा गट शिकारीविरोधी उपायांमध्ये गुंतले आहेत.
• आसाम आणि शेजारच्या नेपाळ आणि भूतानमध्ये बृहत्तर भारतीय एक-शिंगीय गेंडा आहे.
• गेंड्यांना हिमालयाच्या पायथ्याशी उंच गवतात आणि वनराईत राहायला आवडते.

योग्य उत्तर 23 जानेवारी आहे.

Key Points 

• प्रजासत्ताक दिनाचा उत्सव आता दरवर्षी 24 ऐवजी 23 जानेवारीपासून सुरू होईल.
• स्वातंत्र्यसैनिक सुभाषचंद्र बोस यांच्या जयंतीचा समावेश करण्यासाठी हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.
• सुभाषचंद्र बोस यांची जयंती देशभरात पराक्रम दिवस म्हणून साजरी केली जाते.

Additional Information 

• अलिकडच्या वर्षांत, केंद्राने त्यांच्या ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक महत्त्वाच्या स्मरणार्थ अनेक तारखा चिन्हांकित केल्या आहेत.
• यापैकी काही तारखांचा समावेश आहे:

योग्य उत्तर 1 ऑक्टोबर आहे.

मुख्य मुद्दे

• 1 ऑक्टोबर हा भारतात राष्ट्रीय स्वयंसेवी रक्तदान दिवस म्हणून साजरा केला जातो.
• या दिवसाचा उद्देश रक्तदानाचे महत्त्व आणि या उदात्त कारणाशी संबंधित लाभांविषयी जागरूकता पसरवणे हा आहे.
• इंडियन सोसायटी ऑफ ब्लड ट्रान्सफ्यूजन अँड इम्युनोहेमॅटोलॉजीने 1 ऑक्टोबर रोजी 1975 मध्ये हा दिवस पहिल्यांदा साजरा केला.
• या वर्षी रक्तदान कार्यक्रमाची थीम "गिव्ह ब्लड अँड कीप द वर्ल्ड-बीटिंग " ही आहे.

महत्वाचे मुद्दे

• ऑक्टोबरचे काही महत्त्वाचे दिवस:

योग्य उत्तर 23 डिसेंबर आहे.

Key Points

• भारत दरवर्षी 23 डिसेंबर रोजी राष्ट्रीय शेतकरी दिवस किंवा किसान दिवस साजरा करतो.
• हा दिवस माजी पंतप्रधान चौधरी चरणसिंग यांची जयंती आहे.
• त्यांनी 28 जुलै 1979 ते 14 जानेवारी 1980 पर्यंत भारताचे पंतप्रधान म्हणून काम केले.
• श्री चरण सिंह यांचा जन्म 1902 मध्ये उत्तर प्रदेशातील मेरठ जिल्ह्यातील नूरपूर येथे झाला.
• ते शेतकरी नेते होते.
• 23 डिसेंबर 1978 रोजी, त्यांनी किसान ट्रस्टची स्थापना केली, ज्याचा उद्देश भारतातील ग्रामीण जनतेला अन्यायाविरुद्ध शिक्षित करणे आहे.

Additional Information 

योग्य उत्तर 18 एप्रिल आहे.

Key Points 

• जागतिक वारसा दिवस, ज्याला स्मारके आणि स्थळांसाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस म्हणूनही ओळखले जाते, 18 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो.
• युनायटेड नेशन्स एज्युकेशनल, सायंटिफिक अँड कल्चरल ऑर्गनायझेशन (UNESCO) द्वारे हा दिवस पहिल्यांदा 1983 मध्ये साजरा करण्यात आला.
• ग्रहावरील सांस्कृतिक वारसा आणि विविधतेबद्दल जागरूकता वाढवणे हा यामागचा उद्देश आहे.
• जागतिक वारसा दिन 2022 ची थीम "वारसा आणि हवामान" आहे

Additional Information 

योग्य उत्तर प्रत्येक मुलासाठी एक उत्तम भविष्य आहे.

Key Points 

• जागतिक बालदिन दरवर्षी 20 नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जातो.
• 1954 मध्ये सार्वत्रिक बालदिन म्हणून प्रथम स्थापना करण्यात आली.
• 20 नोव्हेंबर ही एक महत्त्वाची तारीख आहे कारण ती 1959 मधील तारीख आहे जेव्हा यूएन जनरल असेंब्लीने बाल हक्कांची घोषणा स्वीकारली होती.
• 2021 ची थीम 'प्रत्येक मुलासाठी एक चांगले भविष्य' आहे.
• हा दिवस जगभरातील मुलांमध्ये आंतरराष्ट्रीय एकता, जागरूकता वाढवतो.

Important Points 

• राष्ट्रपती भवन, कुतुबमिनार यांसारखी प्रतिष्ठित स्मारके आणि नॉर्थ ब्लॉक आणि साउथ ब्लॉक सारख्या महत्त्वाच्या संसदेच्या इमारतींना जागतिक बालदिनाच्या एक दिवस अगोदर शुक्रवारी (19 नोव्हेंबर 2021) निळ्या दिव्यांनी उजळून टाकण्यात आले.
• ही प्रकाशयोजना UNICEF च्या #GoBlue मोहिमेचा एक भाग होती.
• मुलांचे हक्क आणि कोविड-19 साथीच्या रोगाचा मुलांच्या जीवनावर होणारा परिणाम यावर लक्ष केंद्रित करणे हा त्याचा उद्देश आहे.
• जागतिक बालदिनाचा प्रचार आणि समन्वय युनिसेफ आणि युनायटेड नेशन्स चिल्ड्रेन्स फंड द्वारे केला जातो जो मुलांच्या कल्याणासाठी देखील कार्य करतो.

Additional Information

• भारतात दरवर्षी 13 फेब्रुवारी रोजी सरोजिनी नायडू यांचा जन्मदिवस भारताचा राष्ट्रीय महिला दिवस म्हणून साजरा केला जातो.
• सरोजिनी नायडू या भारताच्या पहिल्या महिला राज्यपाल होत्या आणि 'भारत कोकिळा' या नावानेही प्रसिद्ध होत्या.
• त्यांचा जन्म 13 फेब्रुवारी 1879 रोजी झाला.
• देशाच्या स्वातंत्र्याच्या भारतीय राष्ट्रीय चळवळीत त्यांनी सक्रिय सहभाग घेतला.
• आंतरराष्ट्रीय महिला दिवस दरवर्षी 8 मार्च रोजी साजरा केला जातो.
  

योग्य उत्तर 15 नोव्हेंबर आहे.

Key Points

• झारखंड दरवर्षी 15 नोव्हेंबर रोजी स्थापना दिवस साजरा करतो.
• भारतीय संसदेने बिहार पुनर्रचना कायदा, 2000 मंजूर केल्यानंतर, 15 नोव्हेंबर 2000 रोजी झारखंड बिहारमधून वेगळे करण्यात आले.
• झारखंडचा राज्य प्राणी भारतीय हत्ती आहे तर राज्य पक्षी कोएल आहे.
• राज्याची राजधानी रांची आहे.
• राज्य 79,710 चौरस किमी क्षेत्रफळात पसरलेले आहे आणि त्याची लोकसंख्या अंदाजे 32,988,134 (2011 जनगणना) आहे.

Important Points

• झारखंडला 'जंगलाची भूमी' किंवा 'बुशलँड' असेही म्हणतात.
• सध्या, छोटानागपूर पठार आणि संथाल परगणा या जंगलांनी झारखंड बनवले आहे.
• क्षेत्रफळाच्या आधारावर हे 15 वे सर्वात मोठे राज्य आहे.
• झारखंडमधील आकर्षक लोकनृत्य प्रकारांपैकी एक म्हणजे 'छाऊ नच ', एक मुखवटा घातलेला नृत्य सादरीकरण जो एक उत्तम व्हिज्युअल ट्रीट आहे.
• कोळसा, लोहखनिज, तांबे, युरेनियम, अभ्रक, बॉक्साईट, ग्रॅनाइट, चुनखडी, चांदी आणि डोलोमाईट यासारख्या खनिज संपत्तीने राज्य समृद्ध आहे.
• रांची ही त्याची राजधानी आहे, तर दुमका ही झारखंडची उपराजधानी आहे. 

योग्य उत्तर 12 जानेवारी आहे.

Key Points

• भारतात दरवर्षी 12 जानेवारीला राष्ट्रीय युवा दिन साजरा केला जातो.
• 1985 मध्ये, भारत सरकारने स्वामी विवेकानंद यांचा जन्मदिवस - 12 जानेवारी - हा दिवस त्यांच्या सन्मानार्थ घोषित केला.
• 2022 हे वर्ष त्यांची 159 वी जयंती आहे.
• स्वामी विवेकानंद यांचा जन्म 12 जानेवारी 1863 रोजी कोलकाता, पश्चिम बंगाल येथे नरेंद्रनाथ दत्त म्हणून झाला.
• राष्ट्रीय युवा दिन 2022 ची थीम "इट्स ऑल इन द माइंड" ही आहे.

Additional Information

• जानेवारीतील महत्त्वाच्या दिवसांची यादी:

  तारीख	कार्यक्रम
  04 जानेवारी	जागतिक ब्रेल दिवस
  06 जानेवारी	जागतिक युद्ध अनाथ दिवस
  08 जानेवारी	आफ्रिकन राष्ट्रीय काँग्रेस स्थापना दिवस
  09 जानेवारी	प्रवासी भारतीय दिवस NRI दिवस
  10 जानेवारी	जागतिक हिंदी दिवस