Hardware MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Hardware - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.

 Key Points

• हार्डवेअर/सॉफ्टवेअरमधील चुकांसाठी कॉम्प्युटर लिंगोमध्ये योग्य संज्ञा म्हणजे "ग्लिच".
• कोडिंग त्रुटी, हार्डवेअर खराबी आणि पॉवर आउटेज यांसारख्या विविध कारणांमुळे ग्लिच उद्भवू शकतात.

 Additional Information

• स्लग: हा संगणक लिंगोशी संबंधित शब्द नाही. हे संथ गतीने चालणाऱ्या, सडपातळ प्राण्याला सूचित करते.
• स्क्विड: हा संगणक लिंगोशी संबंधित शब्द देखील नाही. हे तंबू असलेल्या समुद्री प्राण्याला संदर्भित करते.
• लीच: हा संगणक लिंगोशी संबंधित शब्द नाही. हे रक्त शोषणाऱ्या किड्यासारख्या प्राण्याला सूचित करते.

पर्याय (4) योग्य आहे.

ग्राफिक कार्ड

संकल्पना:-

संगणक प्रणालीच्या सर्किट बोर्डला मदरबोर्ड म्हणतात, ज्याला बहुतेकदा मेनबोर्ड किंवा लॉजिक बोर्ड म्हणून ओळखले जाते. ROM, CPU, RAM, BIOS चिप, CMOS बॅटरी आणि इतर घटक हे सर्व विविध कनेक्शनद्वारे मदरबोर्डशी जोडलेले असतात. जेव्हा मदरबोर्ड पहिल्यांदा चालू होतो, तेव्हा तो सिस्टमचा बिल्डिंग ब्लॉक म्हणून काम करतो.

Key Points

• मदरबोर्ड, संगणक प्रणालीचा सर्वात मोठा भाग, इतर सर्व भागांना जोडण्याची आणि नियंत्रित करण्याची जबाबदारी घेतो.
• एक किंवा अधिक प्रोसेसर कोर एका इंटिग्रेटेड सर्किटमध्ये समाविष्ट केले जातात, ज्याला प्रोसेसर चिप म्हणतात, ज्याला सामान्यतः "CPU" म्हणतात.
• मदरबोर्डच्या BIOS सेटिंग्ज CMOS बॅटरीद्वारे मेमरीमध्ये ठेवल्या जातात. CMOS बॅटरीमध्ये डेटा आणि वेळ देखील साठवण्याची क्षमता असते.
• संगणकाच्या मदरबोर्डवर BIOS चिप नावाची एक नॉन-व्होलॅटाइल मायक्रोचिप अनेकदा डिव्हाइसची मूलभूत इनपुट/आउटपुट सिस्टम (BIOS) ठेवते.
• ग्राफिक कार्ड उच्च-गुणवत्तेचे दृश्य सादरीकरण प्रदान करण्यासाठी जटिल ग्राफिकल वैशिष्ट्ये, कार्ये आणि तंत्रे वापरून डेटाचे विश्लेषण आणि प्रक्रिया करते. ग्राफिक कार्डचा उद्देश ग्राफिक्स रेंडर करणे आहे.
• ग्राफिक कार्डशिवाय आपला संगणक कोणतीही माहिती दाखवू शकत नाही किंवा आपल्याला आवश्यक असलेले काम करू शकत नाही.

योग्य पर्याय (3) आहे.

लेझर प्रिंटर

Key Points

• एक फोटोरिसेप्टर, लेसर प्रिंटरचा एक महत्त्वाचा घटक असतो. प्रिंटरची मेमरी मुद्रित करणे आवश्यक असलेला डेटा संग्रहित करते आणि नंतर टोनर वापरून मुद्रित करणे आवश्यक असलेली अक्षरे आणि इतर ग्राफिक्स काढण्यासाठी ड्रमवर लेसर बीम पाठविला जातो.
• लेझर प्रिंटर सारखे लोकप्रिय संगणक प्रिंटर नॉन-इम्पॅक्ट फोटोकॉपीर तंत्रज्ञान वापरतात, जे की सह कागदाचे नुकसान टाळतात.
• प्रिंटरला दस्तऐवज पाठवल्याप्रमाणे, लेसर बीम सेलेनियम-लेपित ड्रमवर दस्तऐवज "ड्रॉ" करण्यासाठी विद्युत शुल्क वापरते.

Additional Information

• फ्लॅटबेड प्लॉटर:- फ्लॅटबेड प्लॉटर्स नावाच्या काही आउटपुट उपकरणांची नावे देखील ते काय करतात हे सूचित करतात. प्रतिमा तयार करण्यासाठी पेन हलवताना ते कागद सपाट ठेवून कार्य करतात.
• कीबोर्ड:- कीबोर्ड वापरून तुम्ही तुमच्या संगणकात अक्षरे, शब्द आणि संख्या इनपुट करू शकता. तुम्ही टाइप करता तेव्हा, तुम्ही कीबोर्डवरील प्रत्येक की स्वतंत्रपणे दाबा.
• जॉयस्टिक:- जॉयस्टिक हे एक इनपुट उपकरण आहे जे संगणक उपकरणाच्या कर्सर किंवा पॉइंटरच्या हालचाली व्यवस्थापित करण्यासाठी वापरले जाऊ शकते.

योग्य पर्याय आहे (1)

ऑप्टिकल कॅरेक्टर रीडर

Key Points

• OCR संगणक इनपुट उपकरणाचा उद्देश मुद्रित, टाईप केलेल्या किंवा हस्तलिखित मजकूराच्या स्कॅन केलेल्या प्रतिमा डिजिटल मजकूरात बदलणे हा आहे.
• प्रकाश स्रोत आणि फोटोइलेक्ट्रिक पेशी वापरून ते अक्षरे वाचते. इंटेलिजेंट कॅरेक्टर रिकग्निशन हे अधिक अचूक ओळखीसाठी (ICR) विकसित करण्यात येत असलेल्या तंत्रज्ञानाचे दुसरे नाव आहे.
• अक्षर ओळख, चित्र पूर्व-प्रक्रिया आणि आउटपुट पोस्ट-प्रोसेसिंग हे OCR प्रक्रियेतील तीन टप्पे आहेत.

Additional Information

मॅग्नेटिक इंक कॅरेक्टर रिकग्निशन:- MICR (मॅग्नेटिक इंक कॅरेक्टर रिकग्निशन) नावाने ओळखले जाणारे तंत्रज्ञान, 1950 च्या दशकात विकसित केले गेले आहे, हे चेक आणि इतर कागदी कागदपत्रांच्या वैधतेची किंवा मौलिकतेची पुष्टी करण्यासाठी वापरले जाते.

डिजिटल कॅमेरा:- "डिजिटल कॅमेरा" या शब्दाचा अर्थ असा कॅमेरा आहे जो डिजिटल प्रतिमा तयार करतो ज्या मुद्रित केल्या जाऊ शकतात, संगणकावर संग्रहित केल्या जाऊ शकतात आणि स्क्रीनवर पाहिल्या जाऊ शकतात. डिजिटल कॅमेरे अविश्वसनीय वेगाने प्रतिमा कॅप्चर करू शकतात, प्रक्रिया करू शकतात आणि पाठवू शकतात.

माउस:- एक उपकरण जे संगणकाशी कनेक्ट होते आणि वापरकर्त्यांना की ला स्पर्श न करता स्क्रीन नेव्हिगेट करण्यास आणि सूचना प्रविष्ट करण्यास अनुमती देते

योग्य उत्तर टॉगल की आहे

Key Points

टॉगल की:

• टॉगल की ही एक की आहे जी फंक्शन चालू किंवा बंद करण्यासाठी किंवा दोन फंक्शन्समध्ये स्विच करण्यासाठी वापरली जाते.
• कीच्या इनपुट मोडला पर्यायी पर्याय म्हणून टॉगल की देखील वापरता येते.
• टॉगल कीची उदाहरणे कॅप्स लॉक की, नंबर लॉक की आणि स्क्रोल लॉक की आहेत.

योग्य उत्तर म्हणजे बेसिक इनपुट / आउटपुट सिस्टम.

• हा प्रोग्राम आहे जो आपण संगणक सिस्टम चालू केल्यानंतर संगणकाची सुरूवात करण्यासाठी वैयक्तिक संगणकाचा मायक्रोप्रोसेसर वापरतो.

योग्य उत्तर पोर्ट आहे. 

• पोर्ट :
  • संगणकाच्या संज्ञेमधील एक 'पोर्ट' हा संप्रेषण अंतिम बिंदू आहे ज्याद्वारे बाह्य डिव्हाइस संगणकावर कनेक्ट केले जाऊ शकते.
  • मदरबोर्डमध्ये 'पोर्ट्स' नावाचे स्लॉट असतात ज्यात बाह्य डिव्हाइसची केबल जोडली जाते.
  • विशिष्ट ट्रान्सपोर्ट प्रोटोकॉल आणि पत्त्यासाठी पोर्टची ओळख 16-बिट स्वाक्षरीकृत संख्येद्वारे केली जाते ज्याला 'पोर्ट नंबर' म्हणतात.
  • पोर्टचे काही महत्त्वपूर्ण प्रकार - सीरियल पोर्ट, पॅरलल पोर्ट, पीएस / 2 पोर्ट, युनिव्हर्सल सिरियल बस (किंवा यूएसबी) पोर्ट, व्हीजीए पोर्ट, मॉडेम पोर्ट, पॉवर कनेक्टर, फायरवायर पोर्ट, इथरनेट पोर्ट, गेम पोर्ट आणि डिजिटल व्हिडिओ इंटरफेस (डीव्हीआय) ) पोर्ट.

• रिंगः
  • संगणक नेटवर्किंगच्या रिंग टोपोलॉजीमध्ये, सर्व टर्मिनल रिंगच्या स्वरूपात एकमेकांशी जोडलेले असतात आणि डेटा एका टर्मिनलमधून दुसर्‍या टर्मिनलपर्यंत पोहोचतो जोपर्यंत ते गंतव्यस्थानापर्यंत पोहोचत नाही.
  • वर्कस्टेशन्समधील कनेक्टिव्हिटी नियंत्रित करण्यासाठी या प्रकारच्या नेटवर्किंगला नेटवर्क सर्व्हरची आवश्यकता नसते.
• बस:
  • या प्रकारच्या संगणक नेटवर्किंगमध्ये टर्मिनल एकाच बॅकबोन नावाच्या एका मध्यवर्ती केबलशी जोडलेले असतात .
  • येथे, 'बस' टोपोलॉजीच्या बाबतीत, एकाच वेळी केवळ एक टर्मिनल सिग्नल प्रसारित करू शकतो आणि सिग्नल दोन्ही निर्देशांपर्यंत टर्मिनलपर्यंत पोहोचतो.
  • या प्रकारच्या नेटवर्किंगमध्ये फक्त एकच केबल वापरली जात असल्याने इतरांपेक्षा ती कमी खर्चिक असते.
• झिप:
  • संगणक टर्मिनोलॉजी मधील 'झिप' फाईल म्हणजे लहान आकाराच्या एकाच कॉम्प्रेस फाइलमध्ये कंपाईल केलेल्या वेगवेगळ्या फाईल्सचा संग्रह होय.
  • फाईलींचे हे झिप करणे डिस्कची जागा वाचवते कारण झिप केलेले संग्रहण त्याच्या असम्पीडित आवृत्तीच्या तुलनेत कमी जागा व्यापते.

योग्य उत्तर ॲप्लीकेशन आहे.

• ॲप्लीकेशन किंवा ॲप्लीकेशन प्रोग्राम हा एक सॉफ्टवेअर प्रोग्राम आहे जो आपल्या संगणकावर चालतो. वेब ब्राउझर, ई-मेल प्रोग्राम्स, वर्ड प्रोसेसर, गेम्स आणि युटिलिटीज हे सर्व ॲप्लीकेशन आहेत. "ॲप्लीकेशन" हा शब्द वापरला जातो कारण प्रत्येक प्रोग्राममध्ये वापरकर्त्यासाठी विशिष्ट ॲप्लीकेशन असते.
• याउलट, सिस्टम सॉफ्टवेअरमध्ये प्रोग्राम्स असतात जे बॅग्राउंडमध्ये  चालतात, ॲप्लीकेशन चालविण्यासाठी सक्षम करतात. या प्रोग्राममध्ये असेंबलर्स, कंपाईलर्स, फाइल मॅनेजमेंट टूल्स आणि स्वतः ऑपरेटिंग सिस्टमचा समावेश आहे. ॲप्लीकेशन प्रणाली सॉफ्टवेअर "कमी-स्तरीय" कार्यक्रम केली असल्याने प्रणाली सॉफ्टवेअरवर चालवा, असे म्हटले आहे. ऑपरेटिंग सिस्टमसह सिस्टम सॉफ्टवेअर स्वयंचलितपणे स्थापित केले असताना, आपण आपल्या संगणकावर कोणते ॲप्लीकेशन स्थापित करू आणि चालवू इच्छिता ते निवडू शकता.
• मॅकिन्टोश प्रोग्राम्सना साधारणपणे ॲप्लीकेशन असे म्हटले जाते, तर विंडोज प्रोग्राम्सला अनेकदा एक्झिक्युटेबल फाइल्स असे संबोधले जाते. म्हणूनच मॅक प्रोग्राम्स .APP फाइल एक्सटेंशन वापरतात, तर विंडोज प्रोग्राम .EXE एक्सटेंशन वापरतात. जरी त्यांच्याकडे भिन्न फाइल विस्तार असले तरी, मॅकिंटोश आणि विंडोज प्रोग्राम समान उद्देश पूर्ण करतात आणि दोघांनाही ॲप्लीकेशन म्हटले जाऊ शकते.

योग्य उत्तर लोकल एरिया नेटवर्क (LAN) आहे:

हे लहान भौगोलिक क्षेत्रातील एक संगणक नेटवर्क आहे.

LAN परस्पर जोडलेले वर्कस्टेशन्स आणि वैयक्तिक संगणकांद्वारे बनलेला असते जे लॅनवर कोठेही प्रिंटर, स्कॅनर आणि डेटा स्टोरेज साधने सारखे डेटा आणि उपकरण उपलब्ध करून देण्यास आणि सामायिक करण्यास सक्षम असते.

योग्य उत्तर पेन ड्राइव्ह आहे.

• फ्लॅश ड्राइव्ह हा पेन ड्राईव्ह म्हणून लोकप्रिय आहे.

मुख्य मुद्दे

• पेन ड्राइव्हला USB फ्लॅश ड्राइव्ह असेही म्हणतात.
  • हे एक डेटा स्टोरेज डिव्हाइस आहे ज्यात इंटीग्रेटेड USB इंटरफेससह फ्लॅश मेमरी समाविष्ट आहे.

अतिरिक्त माहिती

• रॅम (RAM) रीड/राईट मेमरी आहे.
  • CPU कोणत्याही वेळी RAM ची सामग्री बदलू शकतो.
  • रॅम अस्थिर आहे.
• रीड ओन्ली मेमरी (ROM)) स्थिर आहे आणि वीज बंद केल्यानंतरही त्याची माहिती राखून ठेवते.

संगणनामध्ये, डिव्हाइस ड्रायव्हर (सामान्यत: ड्रायव्हर म्हणून संदर्भित) हा एक संगणक प्रोग्राम आहे जो संगणकाशी संलग्न असलेल्या विशिष्ट प्रकारच्या डिव्हाइसला चालवतो किंवा नियंत्रित करतो. ड्राइव्हर हार्डवेअर उपकरणांना सॉफ्टवेअर इंटरफेस प्रदान करतो, ऑपरेटिंग सिस्टम आणि इतर संगणक प्रोग्राम्सना हार्डवेअर फंक्शन्समध्ये प्रवेश करण्यास सक्षम करतो जे वापरल्या जात असलेल्या हार्डवेअरचे अचूक तपशील जाणून घेण्याची आवश्यकता नाही.

योग्य उत्तर दुय्यम स्टोरेज आहे.

• सहायक मेमरी दुय्यम स्टोरेज म्हणून ओळखली जाते .

Key Points

• सेकेंडरी स्टोरेज :
  • ही युनिट संगणक परिधीय उपकरणांमध्ये आहेत.
  • अनेक वेळा ते दुय्यम संचयन म्हणून देखील संदर्भित आहेत.
  • त्यांच्याकडे जास्त स्टोरेज क्षमता आणि डेटा स्थिरतेसाठी कमी प्रवेश दर आहेत.
  • या मेमरीमध्ये भविष्यातील वापरासाठी प्रोग्राम आणि डेटा असतो आणि ती नॉनव्होलॅटाइल (रॉम सारखी) असते.
  • हे निष्क्रिय प्रोग्राम संचयित करण्यासाठी आणि डेटा संग्रहित करण्यासाठी वापरले जाते.

Additional Information

• प्राथमिक स्टोरेज हे संगणक प्रणालीचे प्रमुख घटक आहेत जे त्यास कार्य करण्यास सक्षम करतात. त्याची उदाहरणे यादृच्छिक प्रवेश मेमरी (RAM), वाचनीय मेमरी (ROM), कॅशे आणि फ्लॅश मेमरी आहेत.
  • रॅम ही एआर ईड/राइट मेमरी आहे .
    • CPU RAM ची सामग्री कधीही बदलू शकते.
    • रॅम अस्थिर आहे.
  • रीड-ओन्ली मेमरी (ROM) नॉन-व्होलॅटाइल आहे आणि पॉवर बंद केल्यानंतरही तिची माहिती राखून ठेवते.

इनपुट हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• प्रक्रिया करण्यासाठी डेटा प्राप्त करणारे साधन इनपुट साधन म्हणून ओळखले जाते.
• संगणकासंदर्भात, ट्रॅकर बॉल हे एक इनपुट साधन आहे.
  • ट्रॅकबॉल हे एक पॉइंटिंग डिवाइस आहे.
  • ट्रॅकबॉलचा शोध राल्फ बेंजामिन यांनी लावला होता.
• एक इनपुट साधन इनपुट माहितीला संगणकासाठी स्वीकारार्ह द्वय संकेत कोडमध्ये रूपांतरित करते.
• प्रमुख इनपुट साधने:
  • कीबोर्ड
  • लाइटपेन
  • माउस
  • जॉयस्टिक
  • स्कॅनर
  • मायक्रोफोन
  • ऑप्टिकल मार्क रीडर
  • बारकोड रीडर
  • ग्राफिक्स टॅब्लेट
  • टच स्क्रीन.

Additional Information

• प्रमुख आउटपुट साधने:
  • मॉनिटर
  • प्रिंटर
  • स्पीकर
  • प्रोजेक्टर
  • साउंड कार्ड
  • हेडफोन
  • प्लॉटर
  • व्हिडिओ कार्ड.

योग्य उत्तर स्कॅनर आहे.

• स्कॅनर एक इनपुट डिव्हाइस आहे, जे फोटोकॉपी मशीनसारखे कार्य करते.
• हे असे एक साधन आहे जे फोटोग्राफिक प्रिंट्स, पोस्टर्स, मासिकाच्या पृष्ठांवरील प्रतिमा प्राप्त करते.
• स्कॅनर स्त्रोतावरून प्रतिमा कॅप्चर करतो ज्या नंतर डिजिटल स्वरूपात रूपांतरित केले जातात ज्या डिस्कवर संग्रहित केल्या जाऊ शकतात.
• या प्रतिमा मुद्रित करण्यापूर्वी त्यांचे संपादन केले जाऊ शकते.

​

• प्रिंटर हे एक आऊटपुट डिव्हाइस आहे जे संगणकावरून मजकूर आणि ग्राफिक आउटपुट स्वीकारते आणि माहिती कागदावर हस्तांतरित करते.
  • हे कोणत्याही दस्तऐवजाची हार्ड कॉपी आणि मुद्रित करण्यासाठी वापरले जाते.
  • दस्तऐवज कोणत्याही प्रकारचे असू शकते जसे की मजकूर फाईल, प्रतिमा किंवा दोन्हीचे संयोजन.
  • हे डॉक्युमेंट्स प्रिंट करण्यासाठी इनपुट कमांड स्वीकारते.
• ​प्लॉटर हे प्रिंटरसारखे एक आउटपुट डिव्हाइस आहे जे वेक्टर ग्राफिक्सच्या छपाईसाठी वापरले जाते.
  • पारंपारिक प्रिंटरसारख्या ठिपक्यांच्या मालिकेऐवजी कागदावर अनेक, अखंड रेषा काढण्यासाठी प्लॉटर्स पेन, पेन्सिल, मार्कर किंवा दुसरे लेखन साधन वापरतात.
• मॉनिटर एक आउटपुट डिव्हाइस आहे जे कनेक्ट केलेल्या संगणकाद्वारे उत्पन्न झालेल्या प्रतिमा, मजकूर, व्हिडिओ आणि ग्राफिक्स माहिती प्रदर्शित करण्यासाठी वापरले जाते.
  • हे एक आउटपुट डिव्हाइस आहे जे सचित्र स्वरूपात माहिती प्रदर्शित करते.
  • हे व्हिडिओ प्रदर्शन टर्मिनल (VDT) किंवा व्हिडिओ प्रदर्शन एकक (VDU) म्हणून देखील ओळखले जाते.
  • पहिला संगणक मॉनिटर 1 मार्च 1973 ला सादर करण्यात आला जो झेरॉक्स ऑल्टो संगणक प्रणालीचा भाग होता.