രണ്ട് പ്രതിരോധകങ്ങൾ, A, B എന്നിവ ഒരു വൈദ്യുത സർക്യൂട്ടിൽ സമാന്തര സംയോജനത്തിൽ 3 Ω ന് തുല്യമായ പ്രതിരോധം ഉണ്ടായിരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. A, B എന്നീ പ്രതിരോധകങ്ങളെ ശ്രേണീ സംയോജനത്തിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുമ്പോൾ തത്തുല്യമായ പ്രതിരോധം 12 Ω ആണെന്ന് കണ്ടെത്തി. അപ്പോൾ A, B എന്നീ രണ്ട് പ്രതിരോധകങ്ങളുടെ പ്രതിരോധം R1, R2 എന്നിവ യഥാക്രമം ആകാം

Question

Question

This question was previously asked in

ALP CBT 2 Physics and Maths Previous Paper 6 (Held On: 22 Jan 2019 Shift 3)

Answer 1

ആശയം:

പ്രതിരോധം: ഒരു ചാലകത്തിലൂടെയുള്ള വൈദ്യുത പ്രവാഹത്തിന്റെ പ്രതിരോധം അളക്കുന്നതിനെ ആ ചാലകത്തിന്റെ പ്രതിരോധം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇത് R കൊണ്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

പ്രതിരോധങ്ങളുടെ സംയോജനത്തിന് പ്രധാനമായും രണ്ട് വഴികളുണ്ട്:

ശ്രേണീ സംയോജനത്തിലെ പ്രതിരോധങ്ങൾ: രണ്ടോ അതിലധികമോ പ്രതിരോധങ്ങൾ ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി ബന്ധിപ്പിക്കുമ്പോൾ, അവയിലൂടെ ഒരേ വൈദ്യുത പ്രവാഹം കടന്നുപോകുമ്പോൾ അവയെ ശ്രേണിയിലെ പ്രതിരോധങ്ങൾ എന്ന് വിളിക്കുന്നു.

F1 Jitendra Deepak 30.03.2020 D7

ശ്രേണിയിലെ പ്രതിരോധങ്ങളുടെ സഫല പ്രതിരോധം/തത്തുല്യമായ പ്രതിരോധം (R) നൽകിയിരിക്കുന്നത്:

തത്തുല്യ പ്രതിരോധം , R = R1 + R2

സമാന്തര സംയോജനത്തിലെ പ്രതിരോധങ്ങൾ: രണ്ടോ അതിലധികമോ പ്രതിരോധങ്ങളുടെ ടെർമിനലുകൾ ഒരേ രണ്ട് ബിന്ദുക്കളിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുകയും അവയിലുടനീളമുള്ള പൊട്ടൻഷ്യൽ വ്യത്യാസം തുല്യമാകുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ സമാന്തരമായ പ്രതിരോധം എന്ന് വിളിക്കുന്നു.

F1 Jitendra Deepak 30.03.2020 D8

സമാന്തരമായ പ്രതിരോധങ്ങളുടെ സഫല പ്രതിരോധം/തത്തുല്യമായ പ്രതിരോധം(R) നൽകിയിരിക്കുന്നത്:

\(\frac{1}{R} = \frac{1}{{{R_1}}} + \frac{1}{{{R_2}}}\)

കണക്കുകൂട്ടൽ:

R₁, R₂ എന്നീ രണ്ട് പ്രതിരോധങ്ങൾ ശ്രേണിയിൽ ആയിരിക്കുമ്പോൾ, 12 ഓമിന്റെ സംയുക്ത പ്രതിരോധം നൽകുന്നു.

\(\Rightarrow {R_1} + {R_2} = 12\)

R₁, R₂ എന്നീ രണ്ട് പ്രതിരോധങ്ങൾ സമാന്തരമായിരിക്കുമ്പോൾ 1 ഓം സംയുക്ത പ്രതിരോധം നൽകുന്നു.

\(\;\frac{1}{{{R_1}}} + \frac{1}{{{R_2}}} = \frac{1}{3}\)

\( \Rightarrow \frac{{{R_1}{R_2}}}{{{R_1} + {R_2}}} = \frac{3}{1}\)

⇒ R1 R2 = 3 × 12 = 36

ഹിറ്റ് ആൻഡ് ട്രയൽ രീതി ഉപയോഗിച്ച് നമുക്ക് ലഭിക്കുന്നത്,

R1 = 6 Ω, R2 = 6 Ω

അതിനാൽ ഓപ്ഷൻ 4 ശരിയാണ്.