व्यक्तिमत्वाच्या संरचनेचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि भावनिक प्रवृत्ती शोधण्यासाठी व्यक्तिमत्वाच्या खालीलपैकी कोणत्या चाचण्या वापरल्या जातात?

व्यक्तिमत्व मूल्यांकन म्हणजे वैयक्तिक वैशिष्ट्यांचे मोजमाप. त्यात मुलाखतींच्या माध्यमातून माहिती दिली जाते. मूल्यमापन हा माहिती गोळा करण्याचा अंतिम परिणाम आहे.

• मूल्यमापन या गृहीतकांवर आधारित आहे की प्रत्येक व्यक्ती व्यक्तिमत्त्वाच्या गुणधर्मांच्या संदर्भात दुसर्‍यापेक्षा वेगळी आहे. 

Key Pointsरोर्शाकची शाई डाग चाचणी:

• एक स्विस मानसोपचारतज्ज्ञ हर्मन रोर्शाक यांनी 1921 मध्ये रोर्शाक शाई डाग व्यक्तिमत्व चाचणी तयार केली. ही चाचणी प्रक्षेपित चाचणीसाठी वारंवार वापरली जाते.
• चाचणीमध्ये 10 पत्त्यांचा एक मानक संच असतो ज्यावर शाई डाग छापलेले असतात.
• रोर्शाक चाचणी ही बौद्धिक आणि अबौद्धिक व्यक्तिमत्त्वाच्या गुणधर्मांचे मोजमाप आहे.
• 10 पत्त्यांच्या मालिकेत पाच वर्णहीन आहेत, दोन पत्ते काळे आणि लाल आहेत आणि उर्वरित तीन पत्ते हिरव्या, निळ्या, केशरी आणि गुलाबी डागांच्या संयोजनात बहुवर्णिक आहेत.
• चार श्रेणींमध्ये संकेतन प्रणालीमध्ये प्रत्येक प्रतिसादाचे महत्त्वाचे पैलू म्हणजेच स्थान, निर्धारक, सामग्री आणि लोकप्रियता निर्धारित करण्यासाठी परीक्षकाद्वारे आयोजित केले जातात. 
• चाचणीमध्ये, रुग्णांना प्रत्येक शाई डाग त्यांना कसा दिसतो ते सांगण्यास सांगितले जाते.
• रंग आणि आकार, हालचाल यासारख्या महत्त्वाच्या घटकांवर पूर्वनिश्चित श्रेणी वापरून मानसशास्त्रज्ञांद्वारे प्रतिसाद दिला जातो.
• हे डाग वारंवार व्यक्तिमत्त्व वर्णन, मानसिक विकारांचे निदान आणि वर्तणुकीच्या अंदाजांसाठी वापरले जातात.
• हे व्यक्तिमत्व संरचनेचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि भावनिक प्रवृत्ती आणि मानसिक स्थिती शोधण्यासाठी वापरले जाते, विशेषत: जेव्हा लोक एखाद्या विशिष्ट गोष्टीबद्दल त्यांचे विचार किंवा धारणा दर्शविण्यास संकोच करतात.
• रोर्शाक चाचणीची संपूर्ण प्रक्रिया ही तीन घटकांचा एकत्रित संच आहे, उदा., योग्य कामगिरी, चौकशी आणि गुणांकन.

अशाप्रकारे, हे स्पष्ट आहे की रोर्शाकची शाई डाग व्यक्तिमत्व चाचणी व्यक्तिमत्त्वाच्या संरचनेचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि भावनिक प्रवृत्ती शोधण्यासाठी वापरल्या जाते.

Additional Information