Question
Download Solution PDFखालीलपैकी कोणता नूतनीकरणीय ऊर्जेचा स्रोत नाही?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFसंकल्पना:
नूतनीकरणीय संसाधन:
- नूतनीकरणीय संसाधने नैसर्गिकरित्या आणि तुलनेने कमी कालावधीत पुन्हा तयार होतात.
- सौर, पवन, पाणी (हायड्रो), बायोमास आणि भूऔष्णिक ही पाच प्रमुख अक्षय ऊर्जा संसाधने आहेत.
अनूतनीकरणीय संसाधने:
- अनूतनीकरणीय संसाधने म्हणजे ज्यांचा साठा मर्यादित आहे.
- एकदा साठा संपला की त्याचे नूतनीकरण किंवा पुनर्भरणासाठी हजारो वर्षे लागू शकतात.
- हा कालावधी मानवी आयुर्मानापेक्षा खूप जास्त असल्याने, अशी संसाधने अनूतनीकरणीय समजली जातात.
- कोळसा, पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू ही काही उदाहरणे आहेत.
स्पष्टीकरण:
नवीकरणीय ऊर्जेमध्ये खालील स्त्रोतांचा समावेश आहे:
- सूर्यापासून मिळणारी सौरऊर्जा
- पवन-ऊर्जा वाऱ्याच्या वेगापासून तयार होते
- तरंग ऊर्जा समुद्र किंवा नदीच्या लाटांपासून तयार होते
- भरती-ओहोटी ऊर्जा आणि समुद्राच्या भरती-ओहोटीपासून तयार होते
- भू-औष्णिक-ऊर्जा पृथ्वीच्या पृष्ठभागाच्या आतल्या उष्णतेपासून तयार होते.
अशा प्रकारे, जीवाश्म इंधन हा नूतनीकरणीय ऊर्जेचा स्रोत नाही.
- जीवाश्म इंधन थोड्या कालावधीत संपुष्टात येईल.
- ऊर्जेचा हा स्रोत पुनर्वापर केला जात नाही आणि पुन्हा वापरला जात नाही.
- जलविद्युत, पवन ऊर्जा आणि सौर ऊर्जा हे उर्जेचे नूतनीकरणीय स्रोत आहेत.
मुळात उर्जेचे दोन स्त्रोत आहेत:
नवीकरणीय संसाधने किंवा अपारंपरिक |
नूतनीकरणीय संसाधने किंवा पारंपारिक |
संसाधने स्वतःचे नूतनीकरण करू शकतात किंवा पुन्हा पुन्हा वापरली जाऊ शकतात. |
स्रोत नष्ट झाल्यानंतर ते बदलले किंवा पुन्हा वापरले जाऊ शकत नाहीत. |
नूतनीकरणयोग्य संसाधने नैसर्गिकरित्या आणि तुलनेने कमी कालावधीत पुन्हा तयार होतात. ही अमर्याद प्रमाणात उपस्थित आहेत |
ही मर्यादित संसाधने आहेत आणि ते बनवण्यासाठी लाखो वर्षे वापरतात. त्यामुळे हे मर्यादित प्रमाणात वापरले जातात. |
त्यात कार्बन उत्सर्जन कमी आहे आणि त्यामुळे ते पर्यावरणास अनुकूल आहे. |
कार्बन उत्सर्जनाचे प्रमाण जास्त असल्याने हे पर्यावरणास अनुकूल नाहीत. |
खर्च कमी आहे. |
या संसाधनांची किंमत जास्त आहे. |
या प्रकल्पांच्या स्थापनेसाठी मोठ्या जमिनीची आवश्यकता आहे. |
या प्रकल्पांच्या स्थापनेसाठी कमी जमीन लागते. |
त्यांचा देखभाल खर्च उच्च असतो. |
त्यांचा देखभाल खर्च कमी असतो. |
उदाहरण: माती, जलस्रोत, सूर्य (सौर ऊर्जा), वारा, भरती-ओहोटी, अणुऊर्जा, भूऔष्णिक, जंगल, पर्वत, वन्यजीव, वातावरणीय संसाधने. |
उदाहरण: कोळसा, तेल, अणुऊर्जा, पेट्रोलियम, नैसर्गिक वायू, LPG, बॅटरी, शेल गॅस, माती आणि फॉस्फेट ही काही उदाहरणे आहेत. |
Last updated on Jul 19, 2025
-> REET 2025 Mains notification out for 7759 Posts by Rajasthan Staff Selection Commission (RSSC).
-> Check REET Qualifying Marks 2025 and also know how to calculate your marks here.
-> The REET 2025 Exam Notification will be released in November or December 2025
-> The candidates who qualify for the REET exam will receive a salary range between Rs. 23,700 to Rs. 44,300.
-> Also, note during probation, the teachers will receive only the basic salary. Candidates must refer to the REET Previous Year Papers and REET Mock Tests to understand the trend of questions for the exam.