भारताच्या आर्थिक सुधारणांच्या संदर्भात LPG चा अर्थ काय आहे?

बरोबर उत्तर उदारीकरण, खाजगीकरण, जागतिकीकरण आहे.

Key Points 

• भारतासमोरील आर्थिक संकटाला तोंड देण्यासाठी 1991 मध्ये एलपीजी सुधारणा सुरू करण्यात आल्या.
• उदारीकरण म्हणजे व्यापार आणि उद्योग यासारख्या क्षेत्रांतील पूर्वीच्या शासकीय निर्बंधांचे शिथिलीकरण.
• खाजगीकरण म्हणजे सार्वजनिक क्षेत्रातील व्यवसायांचे मालकी हक्क खाजगी क्षेत्राला हस्तांतरित करणे.
• जागतिकीकरण म्हणजे व्यापार, गुंतवणूक आणि तंत्रज्ञानाद्वारे भारतीय अर्थव्यवस्थेचे जागतिक अर्थव्यवस्थेशी एकात्मिकरण.
• या सुधारणांचा उद्देश भारतीय अर्थव्यवस्थेत कार्यक्षमता, उत्पादकता आणि स्पर्धात्मकता सुधारणेचा होता.

Additional Information 

• उदारीकरण
  • त्यामध्ये शुल्क कमी करणे, निर्यात-आयात निर्बंध उठवणे आणि उद्योगांना नियंत्रणमुक्त करणे यासारख्या उपाययोजनांचा समावेश आहे.
  • आर्थिक वाढीस चालना देण्यासाठी मुक्त बाजार धोरणांवर लक्ष केंद्रित करते.
  • भांडवली प्रवाह वाढवण्यासाठी थेट परकीय गुंतवणुकीला (FDI) प्रोत्साहन देते.
• खाजगीकरण
  •  सरकारी मालकीच्या उद्योगांची विक्री करून सरकारवरील राजकोषीय भार कमी करण्याचा प्रयत्न करते.
  • बाजार-चालित व्यवस्थापन पद्धतींचा परिचय देऊन कार्यक्षमता वाढवते.
  • स्पर्धा आणि ग्राहक निवडीला प्रोत्साहन देते.
• जागतिकीकरण
  • आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि गुंतवणुकीला प्रोत्साहन देते.
  • तंत्रज्ञानाचे हस्तांतरण आणि नवोन्मेष सुलभ करते.
  • देशांमधील आर्थिक आंतरनिर्भरता वाढवते.