विद्यार्थ्यांच्या विविध भावनिक समस्यांची कारणे ओळखून ती दूर करण्यासाठी शाळेचे मुख्याध्यापक कोणत्या प्रकारचे संशोधन करतात?

भावना म्हणजे एखाद्या व्यक्तीच्या एखाद्या गोष्टीवर, अनुभवावर आणि भीती, राग, निराशा, आनंद, प्रेम आणि आपुलकीच्या भावना यासारख्या घडणाऱ्या घटनांवरील प्रतिक्रियांमुळे उद्भवणारी आंतरिक भावना होय.

• विद्यार्थ्यांमध्ये विविध भावनिक समस्या आहेत जसे की अपयशाची भीती, समवयस्कांमध्ये स्वीकाराचा अभाव इ. होय.

Important Points

• कृती संशोधन हे एखाद्या व्यक्तीच्या किंवा समूहाच्या किंवा संस्थेच्या नियोजित हस्तक्षेपाद्वारे व्यावहारिक समस्या सोडवण्याच्या उद्देशाने केलेले संशोधन आहे.
• येथे, पर्यायी पद्धतींचा अवलंब करून समस्या सोडवण्यावर भर दिला जातो. कृती ही येथे आणि आताची क्रिया आहे तर संशोधन ही नियोजित, भविष्याभिमुख क्रियाकलाप आहे.
• सामान्यीकरण करता येईल अशा ज्ञानाची निर्मिती करण्यासाठी अत्याधुनिक पद्धती वापरण्यासाठी काळजीपूर्वक नियोजन करण्याआधी संशोधन केले जाते.

Key Pointsविद्यार्थ्यांच्या विविध भावनिक समस्यांची कारणे ओळखण्यासाठी आणि दूर करण्यासाठी शाळेच्या मुख्याध्यापकांद्वारे कृती संशोधन केले जाते कारण कृती संशोधन हे गुणात्मक संशोधनाचा संदर्भ देते जे मुख्याध्यापक/शिक्षकांना खालील गोष्टींमध्ये मदत करते:

• विद्यार्थ्यांच्या समस्यांचे मूळ ओळखणे.
• विद्यार्थ्यांच्या समस्यांशी संबंधित डेटा गोळा करणे.
• विद्यार्थ्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी योग्य योजना विकसित करणे.
• विद्यार्थ्यांना योग्य मार्गदर्शनासह मदत करणे.

अशाप्रकारे, विद्यार्थ्यांच्या विविध भावनिक समस्यांची कारणे ओळखून ती दूर करण्यासाठी शाळेच्या ‘मुख्याध्यापकां’द्वारे कृती संशोधन केले जाते, असा निष्कर्ष निघतो.

Hint

• गुणात्मक संशोधनाचा उपयोग लोकांच्या विश्वास, अनुभव, दृष्टिकोन, वर्तन आणि परस्परसंवाद समजून घेण्यासाठी केला जातो. तो संख्यात्मक नसलेली माहिती व्युत्पन्न करतो.
• ऐतिहासिक संशोधन हे गुणात्मक तंत्र आहे. ऐतिहासिक संशोधन तथ्यांचा अर्थ लावण्याच्या प्रयत्नात भूतकाळातील घटनांच्या अर्थाचा अभ्यास करते.
• वर्णनात्मक संशोधन विविध विषयांबद्दल माहिती गोळा करण्यासाठी सर्वेक्षणांचा वापर करते. या माहितीचा उद्देश या विषयांमध्ये किती प्रमाणात भिन्न परिस्थिती प्राप्त होऊ शकते हे जाणून घेणे आहे.